| Źródło: Główny Urząd Nadzoru Budowlanego, bazakolejowa.pl, polska-org.pl
Śródmieście: dawny dworzec odzyskał swój blask (FOTO)
Teraz zamiast szpecić, będzie ozdabiał centrum
O remoncie dawnego dworca pisaliśmy w styczniu 2022: WAŁBRZYCH: NASZ NAJSTARSZY DWORZEC W RUSZTOWANIACH (FOTO). Zaraz potem, pod koniec stycznia, miała tam miejsce katastrofa budowlana: Wałbrzych: zawaliła się część dawnego dworca, są ranni (FOTO). Po tym wydarzeniu tempo wykonywanych prac spadło, a pracowników częściej tam nie było, niż byli. Jednak we wrześniu 2022 znów zaczęło się coś dziać na placu budowy. Odbudowano zawaloną ścianę, a pod koniec miesiąca częściowo wylano strop nad piętrem: Śródmieście: dawny dworzec Towarowy znów w remoncie (FOTO). W następnych miesiącach obiekt zadaszono, a w czerwcu dobiegł końca remont elewacji.
Planowany termin zakończenia inwestycji to koniec grudnia 2023 roku i prawdopodobnie jest aktualny, bo od strony ulicy Nowy Świat budynek wygląda na skończony i w pomieszczeniach świecą się już lampy, porządkowane jest też otoczenie i budowane ogrodzenie. Ukończenia wymaga jeszcze tylna elewacja i okna. W sierpniu uzyskano pozwolenie na budowę instalacji gazu w obiekcie.
A co tu będzie?
Zgodnie z naszymi wcześniejszymi ustaleniami inwestor w 2019 roku występował o zezwolenie na adaptację budynku na potrzeby urządzenia w nim powierzchni biurowych, co zostało rozpatrzone pozytywnie. Oczywiście właściciel, jedna z wałbrzyskich agencji nieruchomości, może w trakcie zmienić przeznaczenie budowli. Jednak wniosek o "zmianę sposobu użytkowania budynku mieszkalnego na budynek usługowy bez usług handlu" złożony w październiku 2023, na który jest już pozwolenie, raczej potwierdza pierwotny plan.
Ten postęp w przypadku prywatnej inwestycji cieszy, bo choć wiele z nich ruszyło w Wałbrzychu w ostatnich latach na poziomie planów lub nawet je rozpoczęto, to nawet w sąsiedztwie dawnego dworca wciąż świeci pustką przyszły plac budowy Two Towers przy ul. Skarżyskiej (Wałbrzych: Co z budowami - Zielony Rynek, Two Towers i Traugutta?), nieco dalej, przy Lubelskiej, grunt pod planowaną Galerię 7 ma zostać sprzedany (Śródmieście: sagi o Galerii 7 ciąg dalszy. Jest przetarg), a tuż obok kilka razy zmieniano plany dotyczące dużego obiektu: (Śródmieście: obiekt niemal gotowy - nie będzie tu sklepów). Taka sytuacja jest i w innych miejscach, dlatego cieszy, że są przedsiębiorcy, którzy kontynuują swoje inwestycje w czasach kryzysu, tak jak w przypadku niegdysiejszego dworca czy tego kultowego miejsca: (Biały Kamień: dawne kino Zorza - ruszył remont elewacji (FOTO)).
I co tu było wcześniej?
Gdyby wśród mieszkańców przeprowadzić ankietę z zapytaniem o najstarszy dworzec kolejowy Wałbrzycha, z pewnością mało kto z nich wskazałby na budynek stojący przy ul. Nowy Świat 5B. Co więcej, niewiele osób wie o istnieniu tego niszczejącego przez lata zabytku. Przypominamy kalendarium dotyczące powstania, czasu świetności, upadku i nadziei tego najstarszego wałbrzyskiego dworca kolejowego - Dworzec Wałbrzych Towarowy - jest szansa na nowe życie [ZDJĘCIA].
Wiosną 2021 roku ten będący w prywatnych rękach obiekt zaczął się stopniowo zmieniać. Najpierw utwardzono teren wokół, zadbano krawężniki i we wrześniu rozpoczęto budowę wykładanej kostką drogi wewnętrznej. Przy gmachu ustawiono nowe skrzynki - gazową oraz elektryczną, a na przełomie jesieni i zimy zgromadzono materiały budowlane i przeprowadzono częściowe wynikające z planu prac rozbiórki. Początek 2022 roku obiekt witał w rusztowaniu ustawionym przy frontonie i ścianie bocznej, a zmiany w jego otoczeniu również stawały się coraz bardziej widoczne. Tak wyglądał:
Wydane 4 grudnia 2019 roku pozwolenie na budowę dotyczyło wniosku obejmującego "Remont i roboty odtworzeniowe konstrukcji i pokrycia dachowego wraz z wykonaniem konstrukcji wewnętrznej budynku..." Gmach o kubaturze 4292 m sześć. sklasyfikowany jest w nim jako budynek mieszkalny, taką rolę pełnił bowiem do 2008 roku. Pierwotnie nazywaliśmy go dworcem Wałbrzych Towarowy i tak jest nazywany w większości źródeł (niemiecka nazwa Waldenburg Güterbahnhof lub Waldenburg Unterer-Bahnhof), jednak niektórzy regionaliści zwrócili nam uwagę, że jest to pierwszy wałbrzyski dworzec osobowy wybudowany w 1853 roku, a towarowy stał na terenie późniejszego dworca PKS (dziś są tam markety sieci Aldi i Netto) i już od dawna nie istnieje, choć funkcjonował jeszcze po wojnie, być może aż do lat 70-tych:
https://www.bazakolejowa.pl/index.php?dzial=stacje&id=8388
- Ten budynek to pierwszy dworzec osobowy Wałbrzycha i to w dodatku końcowy. Działał podobnie jak dworzec Świebodzki w Wrocławiu. Szczerze mówiąc nikt nie prostuje tego błędu w internecie i cały czas jest powielany błędnie. Powodów jest wiele. Na pewno wszystko było bardzo blisko siebie, a teren w tym rejonie był różnie zagospodarowany, co powodowało zatarcie śladów po tym dworcu. Pamiętajmy, że tory jeszcze szły do kopalni Maria, która była na końcu (w rejonie obecnej Galerii Victoria) - poinformował jeden z regionalistów. Tu obiekt, o którym piszemy, jest określany jako dworzec Wałbrzych Dolny:
https://www.bazakolejowa.pl/index.php?dzial=stacje&id=8387&okno=start
Budynki stacyjne były usytuowane w końcu ulicy Nowy Świat. Po 1945 r. stacja ta w nomenklaturze PKP nosiła nazwę Wałbrzych Dolny oraz Wałbrzych Towarowy. Do dzisiaj zachowały się fragmenty peronów osobowych, budynek dworca osobowego oraz część parowozowni - czytamy w opisie dworca Wałbrzych Dolny. Inni badacze dziejów kolei twierdzą jednak, że dworzec Wałbrzych Dolny znajdował się przy ul. Chrobrego w okolicach numerów 51-57.
A do dla porównania zdjęcie z 2018, kiedy demontowano szyny:
A tak wyglądał w 1853 - litografia z portalu polska-org.pl:
O obiekcie pisaliśmy też:
Wałbrzych i okolice: dramatyczne losy zabytków
Wałbrzych: Pożar na dworcu (ZDJĘCIA)
- była fabryka na Podgórzu - Podgórze: czy ktoś chce kupić dawną fabrykę? (FOTO)
- dawny Ratusz na Starym Zdroju - Stary Zdrój: Były Ratusz czeka na nowego właściciela [ZDJĘCIA]
- Dawny bank Stary Zdrój - Stary Zdrój: Dwie sąsiednie kamienice do sprzedaży [FOTO]
- Dawny Pedet - Śródmieście: kultowy Pedet czeka na nowego właściciela (FOTO)
- Kamienica przy ul. Słowackiego - WAŁBRZYCH: KAMIENICA Z PRZESZŁOŚCIĄ NA SPRZEDAŻ)
- ul. Internatowa: Wałbrzych: Żołnierze wybrali siedzibę. Kiedy się wprowadzą? [FOTO]
- Areszt Śledczy: BYŁY ARESZT ŚLEDCZY ZMIENI PRZEZNACZENIE?
- Szpital Uzdrowiskowy Zuch - Dziecięcy Szpital Uzdrowiskowy Zuch będzie sprzedany?
- Boguszów-Gorce - Była szkoła zyska nowe przeznaczenie
- Przejście graniczne w Golińsku - Wałbrzych region: kto kupi przejście graniczne - za mniej?
- Kalkomania - Wałbrzych: Budynek byłej Kalkomanii na sprzedaż
Szpital na Gaju - co dalej z opuszczoną placówką? (FOTO)
Wałbrzych: Dawny szpital na Gaju ponownie na sprzedaż [FOTO]
- Zielony Rynek - Wałbrzych: Zielony Rynek czeka na nowe życie
- była szkoła ul. Kombatantów: Wałbrzych: Chcą sprzedać budynek byłej szkoły na ul. Kombatantów [FOTO]
Opr. i foto: Magdalena Sakowska (wsp. Elżbieta Węgrzyn)
Zdjęcie archiwalne: Elżbieta Węgrzyn
Napisz komentarz
Komentujesz jako: Gość Facebook Zaloguj