11.12.2023 18:25

Zamek Książ: zrekonstruowane apartamenty Daisy z Hochbergami (FOTO)

GALERIA

Poniedziałek 11 grudnia 2023 roku zapisze się jako historyczna data we współczesnym kalendarium zamku Książ. Od dziś zrekonstruowane salon i sypialnię księżnej Daisy von Pless można oglądać w ramach podstawowej trasy zwiedzania, wchodząc do środka - to pierwsza taka aranżacja historyczna pomieszczeń zamkowych i zapraszamy do obejrzenia ich wraz z księżną, jej małżonkiem i familią. A co dalej?

Salon i sypialnia już są

Zapowiadaliśmy to kilka tygodni temu: Zamek Książ: już wiadomo, kiedy zobaczymy apartamenty Daisy (ZDJĘCIA ARCHIWALNE). Odkąd pisaliśmy w lutym, że zgodnie z zapowiedziami ogłoszono przetarg na wyposażenie największej tegorocznej atrakcji, która ma się pojawić w zamku Książ podczas trwania Roku Daisy (Zamek Książ: rekonstrukcja apartamentów Daisy - jakie szczegóły? (FOTO)), spółka Zamek Książ ogłosiła szereg przetargów na poszczególne elementy i w końcu udało się wszystko zgrać, a teraz można oglądać efekt.

Jak mówili pracownicy Książa, to miejsce, o które teraz najczęściej pytają turyści - i stąd zmieniła się koncepcja zagospodarowania dawnych prywatnych apartamentów księżnej Daisy. Opisywaliśmy je szczegółowo w 2017 roku, kiedy miały wkrótce wystąpić w nowej roli: Zamek Książ: wkrótce apartamenty księżnej Daisy w nowej odsłonie. Niemal równo 6 lat temu otwarto w nich bardzo popularną wystawę, która miała pozostać tam na stałe: Zamek Książ bardzo się zmienił od dzisiaj? (ZDJĘCIA - HARDOUIN), Jean Wessel – ta pani od starych zdjęć Książa (FOTO).

- W 2019 roku wierzyłam, że uda się to zrobić szybko, ale projektanci wyprowadzili mnie z błędu. Jednak dzięki temu, że z powodu pandemii i innych przyczyn wszystko trwało kilka lat, udało się pozyskać absolutne perełki, a z każdą jest związana niezwykła historia. Proszę zwrócić uwagę na szczegóły. Nad tym projektem pracował sztab ludzi, zespoły z Gdańska, projektanci z Łodzi, wykonawcy z Krakowa, różne zabytkowe elementy były sprowadzone z Niemiec i Anglii - mówi Anna Żabska, prezes zamku Książ.

A tych zabytkowych elementów jest sporo i niektóre stanowiły oryginalne wyposażenie z czasów księżnej Daisy, widoczne na 6 zdjęciach Louisa Hardouina, których świetna rozdzielczość umożliwiła realizację całego projektu.

- Jest oryginalne lustro, w którym się przeglądała, odkupione od mieszkańców Warszawy, jest kominek z zielonego marmuru, który wraz z nią pojechał na ul. Moniuszki, kiedy wyprowadzała się do willi Daisy i w 2020 powrócił do Książa dzięki zgodzie Piotra Jurka, poprzedniego rektora Akademii Nauk Stosowanych Angelusa Silesiusa. Jest obraz wnuka Daisy, Bolka, ze słynnym białym wilkiem, podarowany przez Bolka VI, pędzla Leopolda Schmutzlera i dwa obrazy Georga Marschalla przedstawiające Góry Wałbrzyskie. Udało nam się zakupić trzy oryginalne grafiki oparte na obrazach m. in. Angeliki Kaufmann, które były w willi Daisy, a później pojechały do Warszawy, jest XIX-wieczny wizerunek św. Jerzego z Florencji podpisany imieniem Daisy, który kilka dni temu podarował nam nowy książę von Pless, jest akwarela przedstawiająca Daisy w kapeluszu, którą córka Bolka VI, hrabianka Felicitas, dostała od jego siostry Beatrix, są zdjęcia rodzinne - wylicza Mateusz Mykytyszyn, prezes Fundacji Księżnej Daisy von Pless i pracownik zamku.

Salon i sypialnia zostaną jeszcze uzupełnione o nowe fotografie, sprowadzone z Anglii kolejne ramki wiktoriańskie, będą też jeszcze dodatkowe meble.

A buduar?

To właśnie jego brakuje, by "mieszkanko" księżnej Daisy w obrębie ogromnego zamku było gotowe, choć oczywiście bez przygotowanej specjalnie dla niej łazienki z WC i wanną-basenem, do którego schodziło się po schodkach. Buduar był w małym pomieszczeniu za sypialnią, zdjęć prawie nie ma, bo Daisy nie zapraszała gości do najbardziej prywatnego pomieszczenia - jest tylko jedno, zrobione przez Güntera Grundmanna już po opróżnieniu z mebli w 1940 roku i widać tam tylko kominek. Hitlerowcy zniszczyli apartamenty Daisy, jak i wystrój niemal całego zamku i zamierzali w tych pomieszczeniach urządzić jadalnię dla notabli. Zmienili też strukturę pomieszczeń, przez co wierna rekonstrukcja pomieszczeń w skali jeden do jeden nie była już możliwa. Powstała jednak interesująca wystawa stała, oddająca klimat prywatnych pokoi Stokrotki. A buduar, jak mówi Anna Żabska, jest kolejną częścią projektu, która zostanie zrealizowana w najbliższych latach.

Na uroczystej gali z okazji udostępnienia apartamentów pojawili się liczni goście, między innymi konsul Republiki Federalnej Niemiec Martin Kremer, władze partnerskiej Pszczyny, przedstawiciele środowisk kultury, a sopranistka Karolina Głodek wykonała ulubione utwory Daisy, która sama była ponoć utalentowaną śpiewaczką. Nową wystawę można było zwiedzać w towarzystwie rodziny Hochbergów, czyli Daisy, jej męża, mamy i siostry Shelagh oraz służby.

Tak je przygotowywano

W 2019 roku opisaliśmy szczegółowo wygląd apartamentów Daisy: Zamek Książ: gdzie sypiała księżna Daisy i gdzie robiła makijaż? (FOTO). Zainteresowanie turystów wpłynęło na zmianę w planach i w lutym 2020 roku zadecydowano o ich rekonstrukcji. - Do końca lutego firma, która wygrała przetarg, przedstawi nam kosztorys wyposażenia apartamentów. W budżecie zarezerwowaliśmy na to zadanie 600 000 zł, jest ono dla nas w tym roku priorytetowe, wiemy, że wierne rekonstrukcje mebli mogą nie być łatwe - mówiła wtedy prezes spółki Zamek Książ, Anna Żabska (Zamek Książ: są obrazy Hochbergów, będą apartamenty Daisy (FOTO)). Niestety kilkanaście dni później o wszystkim, co się działo, decydowała już pandemia COVID-19, zamek się zamknął, a plany uległy zawieszeniu. W lutym 2021 roku przeniesiono wystawę Hardouina do nowej lokalizacji: Książ: nowe sale wystawowe, nowe stare zdjęcia zamku (FOTO), właśnie w związku z planowaną renowacją apartamentów Daisy.

To właśnie zdjęcia fotografa i mistrza kuchni Hochbergów pozwoliły na takie plany. Zachowało się sześć fotografii ukazujących wystrój prywatnych pokoi słynnej księżnej i one stały się podstawą rekonstrukcji. Odrestaurowano sypialnię i salon, a w buduarze, mniejszym pomieszczeniu, jest planowana wystawa dotycząca Daisy von Pless. Początkowo miały być gotowe na urodziny arystokratki pod koniec czerwca: Wałbrzych: jeśli mają na imię Daisy, dostaną wyprawkę i wstęp za darmo, jednak trzeba było ponawiać przetarg i dopiero w kwietniu wyłoniono pracownię konserwatorską z Gdańska, która wykonała zamówienie za 570 720 zł brutto. Ogłaszano też trzy razy przetarg na wykonanie i montaż wystroju apartamentów - i ostatecznie w maju wyłoniono firmę z Krakowa, która zaoferowała zrobienie tego za 996 300 zł brutto. To spowodowało opóźnienie, ale inwestycja zmieściła się w roku Daisy, a jej koszt z odkupionymi elementami wyposażenia wyniósł niespełna 2 mln zł. I prawdopodobnie wkrótce się zwróci.

W skład apartamentów księżnej Daisy, w których mieszkała od 1892 do przebudowy w 1914r. wchodziły: salon, sypialnia, łazienka i buduar. Zwiedzanie rozpoczniemy od tego ostatniego. Nowe przestrzenie nie są wierną rekonstrukcją apartamentów, a wystawą stałą, która nawiązuje do historycznej architektury wnętrz, bez ingerencji w ich trwałą strukturę. Apartamenty Daisy znacząco różniły się od pozostałych wnętrz zamku, ponieważ były realizowane według autorskich projektów i pomysłów księżnej. Teraz nad projektem rekonstrukcji pracowali Magdalena Woch, Mateusz Mykytyszyn i Artur Szałkowski.

Podczas trasy zwiedzania dowiemy się m.in.: jak księżna Daisy urządziła swój pokój dzienny i który kolor dominował we wnętrzach apartamentów, będą też opisane wspomniane wyżej elementy oryginalne.

Od wtorku 12 grudnia znajome głosy będą ozdobą nowych przestrzeni udostępnionych turystom na II piętrze: Zamek Książ: co łączy księżną Daisy z... nowym Znachorem? (FILM). Trasa zwiedzania z audioguide oprócz dotychczasowej ścieżki poprowadzi dodatkowo przez apartamenty księżnej Daisy. Jak pisaliśmy, nowe przestrzenie staną się częścią trasy zwiedzania, nie będą biletowane osobno.

Zobacz też:
Zamek Książ: nowy książę von Pless udostępnił cenne archiwalia (FOTO)
Świebodzice: udało się odrestaurować kolejny sarkofag (FOTO)