18.09.2022 08:00 | Źródło: Wiesz Co

Wałbrzych: i wtedy postanowił, że zbuduje... ruinę (FOTO)

Nadal podążamy śladami dawnych mistrzów. W poprzednim numerze zachęcaliśmy was do odkrywania prac Schefflera. Dziś o dokonaniach w Książu Christiana Wilhelma Tischbeina. Zachwycając się zabytkami warto zwrócić uwagę jak wygląda najbliższa okolica i jakie malowidła zdobią ściany. Artykuł z dwutygodnika "Wiesz Co".

W latach 1789-1833 Jan Henryk VI zagospodarował najbliższe otoczenie zamku Książ i zlecił stworzenie parku krajobrazowego. Za projekt odpowiedzialny był Christian Wilhelm Tischbein, nadworny malarz i architekt Hochbergów. Tischbein urodził się w Margburgu w Hesji w 1751 roku, a umarł w 31 lipca 1824 roku w Schmiedeberg. Od najmłodszych lat przejawiał zamiłowanie do malarstwa i rysunku.

Już od początku XVII wieku układ i charakter parku planowany był w stylu barokowym. Niebawem projekt wkomponowano w założenie krajobrazowe otaczające Książ. Z początkiem XX wieku park powiększono i uzyskał ostateczny kształt, inspirowany angielskimi ogrodami z czasów królowej Wiktorii.

Na terenie parku Tischbein zaprojektował sztuczną ruinę na średniowiecznym fundamencie nazywaną Starym Książem, która powstała w latach 1794-97. Architekt stylizował obiekt na gotycką budowlę obronną. Mury wzniesiono na miejscu wcześniejszych średniowiecznych ruin, na skalnym urwisku nad doliną Pełcznicy, na południe od Książa. Ze Starego Książa do głównego zamku można było się dostać poprzez romantyczne mostki i kładki, które prowadziły do zamkowych tarasów. Ten system znacznie ułatwiał komunikację między dwiema posiadłościami Hochbergów.

Ówcześnie Stary Książ nie był ruiną jaką jest obecnie. Mieściły się w nim pokoje gościnne i całe zaplecze gospodarcze, z którego mogli korzystać goście właścicieli podczas romantycznych wędrówek. Część mieszkalna była ulokowana na parterze. Na dziedzińcu znajdowała się gospoda w stylu wiejskim i pokoje noclegowe. Wewnątrz działała restauracja. Z kolei przestrzeń na piętrze zagospodarowano jako pomieszczenia muzealne z rodzinnymi zbiorami, m. in. kolekcją białej broni i zabytkowe zbroje rycerskie. Na wieży kaplicy usytuowano punkt widokowy.

W maju 1945 roku żołnierze Armii Czerwonej wkraczając do Książa podpalili zamek. Obecnie Stary Książ jest stałą ruiną. Do dziś przetrwały fragmenty murów zamkowych, część ganku, kaplicy i wieży przykaplicznej oraz renesansowe portale. Zachował się również początkowy odcinek podziemi.

Sam park natomiast jest częścią Książańskiego Parku Krajobrazowego, a po całym założeniu można spacerować tak zwaną „Ścieżką Hochbergów”. Piękna i urocza trasa pełna mostków, kładek i punktów widokowych wokół Zamku Książ prowadzi wzdłuż wąwozu Pełcznicy, przez Stary Książ, Staw Łabędzi z XIX wieku (podobno wysechł w 1913 roku, a obecnie na jego miejscu znajduje się rozległa łąka z wyraźnym wzniesieniem na środku, które było miejscem pochówku małych książąt) aż po potężny cis Bolko (największy cis w Sudetach, którego wiek szacowany jest na 400-600 lat) znajdujący się w Pełcznicy, dzielnicy miasta Świebodzice.

Znając już dzieła Tischbeina warto zwiedzić wnętrze Zamku Książ. Na III piętrze znajduje się pomieszczenie zwane Salą Grodźca. Jej ściany zdobione są freskami z wizerunkiem zamku Grodziec, niegdyś jednej z posiadłości Hochbergów. Autorem sześciu malowideł jest także znany już wam Christian Wilhelm Tischbein. Freski prezentują zamek z różnych stron ukazując piękno romantycznej ruiny w otoczeniu parku krajobrazowego.

Nel Prorok/(red)
Fot. użyczone (Zamek Książ, Fundacja Księżnej Daisy von Pless)

Czytaj też:
Wąwóz Książ: czy są w stanie odtworzyć Staw Łabędzi? (FOTO)