20.04.2021 07:56 | Źródło: Urząd Gminy Kamienna Góra, Nadleśnictwo Wałbrzych, Nadleśnictwo Kamienna Góra

Wałbrzych region: jak żyć z wilkami i o czym trzeba pamiętać?

Od kilku lat wilki wrosły w krajobraz podwałbrzyskich gmin i teraz, oprócz tego, że się cieszymy z ich powrotu, musimy się nauczyć żyć z dzikimi drapieżnymi zwierzętami, jakimi są. Przekazujemy więc instrukcję z sąsiedniej gminy.

Podstawy życia z wilkami opracowano w gminie Kamienna Góra, ale w gminach naszego powiatu również są wilki - spotykano je w rejonie Trójgarbu, w Górach Suchych i koło Andrzejówki, w rejonie Łomnicy, w naszej części Gór Sowich, w Grzędach, Starym Lesieńcu i nawet w Boguszowie-Gorcach. Nadal z dużą sympatią dla tych pięknych zwierząt przytaczamy te zasady, żebyśmy żyli bezpiecznie, skoro są w naszym środowisku.

Pamiętajmy:

Gdy spotkamy na swojej drodze zwierzę, które żyje na co dzień w lesie, pamiętajmy, że zawsze mamy do czynienia ze zwierzęciem dzikim, którego zachowania nie jesteśmy wstanie przewidzieć. Chociaż wilk jest drapieżnikiem, który z racji swoich zachowań w pewnych szczególnych okolicznościach może być niebezpieczny dla człowieka, to jednak z reguły boi się ludzi i unika z nimi kontaktu.

Należy podkreślić, że wilk Canis lupus objęty jest ścisłą ochroną gatunkową na mocy rozporządzenia Ministra Środowiska z 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz. U. poz. 2183 ze zm.) ujętym w pozycji nr 3 załącznika nr 1 do ww. rozporządzenia. Zwraca się przy tym uwagę na konieczność informowania Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska o każdym incydencie związanym z niepokojącymi zachowaniami wilków.

To młode z okolic Łomnicy, tamtejsza fotopułapka:

Psy, śmietniki i wykładanie padliny

Należy zwrócić uwagę na istotne kwestie:

1. konieczność zapewnienia właściwej opieki nad domowymi psami, obowiązujący zakaz puszczania psów bez możliwości ich kontroli i bez oznakowania umożliwiającego identyfikację właściciela lub opiekuna, a także zakaz puszczania psów luzem w lesie,

2. podjęcie działań w celu zabezpieczenia pojemników na odpady przed dostępem zwierząt w obszarach, w których bytują wilki,

3. monitorowanie, czy na terenie nie funkcjonują nielegalne nęciska dla zwierząt drapieżnych, wykonywane w celu fotografowania przyrody, jak również zasadność szybkiego i właściwego reagowania na tego typu sytuacje.

Jeśli wyrządzą szkody

Za szkody wyrządzone przez wilki (a także za bobry, rysie, niedźwiedzie, żubry) odpowiada Skarb Państwa. Oględzin i szacowania szkód, a także ustalania wysokości odszkodowania i jego wypłaty, dokonuje regionalny dyrektor ochrony środowiska (czyli w granicach województwa dolnośląskiego Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska we Wrocławiu), z wyjątkiem zdarzeń na terenie parku narodowego.

W przypadku szkód spowodowanych przez wilki bardzo ważny jest czas pomiędzy zdarzeniem a oględzinami (im jest krótszy, tym lepiej). Dlatego też regionalne dyrekcje ochrony środowiska powinny być niezwłocznie zawiadamiane o powstałej szkodzie, aby można było wykonać czynności procesowe – szacowanie szkód. Identyfikacja "sprawcy zdarzenia" jest wykonywana w oparciu o oględziny zabitych zwierząt oraz zebrany materiał dowodowy. Dlatego też właściwa ocena zdarzenia po kilku dniach często nie będzie możliwa.

To wilk nagrany przez fotopułapkę Nadleśnictwa Kamienna Góra na szosie w okolicach Chełmska:

Prawa i obowiązki hodowcy zwierząt

Hodowca inwentarza ma obowiązek wykazania, że szkodę wyrządził wilk. Powinien też pamiętać o kilku zasadach, m.in. takich jak:

- nie należy uprzątać zagryzionego zwierzęcia przed przybyciem osób dokonujących oględzin;

- należy zabezpieczyć wszelkie ślady zdarzenia;

- należy wykonać, w miarę możliwości, dokumentację fotograficzną zagryzionego zwierzęcia i innych śladów w obrębie miejsca zdarzenia (tropy, ślady przeciągania ofiary, odchody), a także samo miejsce zdarzenia i stosowane zabezpieczenia (np. ogrodzenie).

Powstałe szkody należy również zgłosić do lekarza weterynarii, który może stwierdzić przyczyny zgonu poszkodowanego zwierzęcia, sporządzić opis stanu zwłok oraz określić inne cenne informacje ułatwiające rozpatrzenie wniosku o odszkodowanie.

Należy zaznaczyć, że odszkodowanie nie przysługuje m.in.:

- osobom, którym przydzielono grunty stanowiące własność Skarbu Państwa;

- jeżeli poszkodowany nie wyraził zgody na budowę przez regionalnego dyrektora ochrony środowiska lub dyrektora parku narodowego urządzeń albo wykonanie zabiegów zapobiegających szkodom;

- za szkody:

a, powstałe w imieniu Skarbu Państwa, z wyłączeniem mienia oddanego do gospodarczego korzystania na podstawie Kodeksu cywilnego,

b, wyrządzone przez wilki w pogłowiu zwierząt gospodarskich pozostawionych w okresie od zachodu do wschodu słońca bez bezpośredniej opieki.

Rolnik może mieć głos

Dodatkowo właściciele lub użytkownicy gospodarstw rolnych i leśnych mogą współdziałać z regionalnym dyrektorem ochrony środowiska, a na obszarze parku narodowego z dyrektorem tego parku, w zakresie sposobów zabezpieczania zwierząt gospodarskich przed szkodami powodowanymi przez zwierzęta. Współpraca ta może obejmować budowę urządzeń lub wykonanie zabiegów zapobiegających szkodom, finansowych z budżetu właściwego miejscowo dyrektora parku narodowego lub regionalnego dyrektora ochrony środowiska, w ramach zawartych umów cywilnoprawnych.

To basior z watahy rejestrowanej koło Łomnicy:

Wataha z okolic Andrzejówki liczy już 5 osobników

W marcu ponownie zarejestrowano wilki na terenie leśnictwa Łomnica. Dzień zwykle spędzają odpoczywając w jakimś zacienionym, osłoniętym i trudno dostępnym miejscu. Z tego też względu, jak informuje Nadleśnictwo Wałbrzych, takich nagrań z pory dziennej jest może 1 na 100. Leśniczemu Andrzejowi Stochelowi udaje się "złapać" wilki na nagraniu fotopułapki między 22.00 a 5.00 w nocy. Więc my podczas spaceru w lesie tym bardziej ich nie zobaczymy. Chyba, że spuszczamy w lesie naszego psa ze smyczy - wtedy możemy się dowiedzieć, gdzie są, ale psa też już nie zobaczymy...

- Jak widać wilki są w dobrej kondycji. Jeden osobnik tylko kuleje z niewiadomych przyczyn. Jesteśmy ciekawi, jak potoczą się losy tej rodziny w tym roku. Część wilków z obecnej watahy powinna już powoli zbierać się do odłączenia od stada i poszukania swojego partnera i miejsca. Mamy nadzieję, że samica wyda kolejny miot - komentuje Mateusz Majchrzyk, rzecznik Nadleśnictwa Wałbrzych.

Mieszkańcy gminy Mieroszów donoszą, że wataha pięciu wilków przemieszcza się po okolicach Nowego Siodła, Sokołowska i po czeskiej stronie.

- Ostatnio miały ucztę około 400 metrów od zabudowań pod lasem w Sokołowsku. Było 5 sztuk, skonsumowały muflona. Ponoć grupa, która jest też w Nowym Siodle - informuje pani Elżbieta.

Inne stado było widziane w Walimiu. Cieszymy się, ale jesteśmy ostrożni i pamiętamy o powyższych zaleceniach. Film z fotopułapki leśniczego z Łomnicy Andrzeja Stochela - z ostatnich tygodni:

Nadleśnictwo Wałbrzych o wilkach i leśnej zwierzynie

Populacja saren w Polsce wynosi ok. milion osobników, wilków - ok. 2 tysiące. Na całym Dolnym Śląsku jest ich może ledwie trochę ponad 100. Przy takich proporcjach wpływ drapieżnictwa wilka na sarnę wydaje się praktycznie nieistniejący. Tym bardziej, że sarny wcale nie stanowią podstawy jego diety - przynajmniej u nas.

Muflon zaś, w naszych rejonach, faktycznie w większości pada ofiarą wilków. Wynika to z tego, że (w przeciwieństwie np. do jeleni) w ogóle nie jest przystosowany do obrony i ucieczki przed takim drapieżnikiem, bo jest w Polsce gatunkiem obcym i wcześniej z wilkiem do czynienia nie miał. Świetnie więc przystosowany gatunek, występujący w danym środowisku od tysięcy lat, ograniczania występowanie gatunku obcego, sprowadzonego przez człowieka - to proste prawa natury.

Po za tym obecność wilków nie powinna spowodować całkowitej eliminacji populacji muflona, a jedynie mocno ją ograniczyć i zmienić nieco jego tryb zachowania (co już się dzieje).

Nasza wilcza kronika:

2021
luty:
WAŁBRZYCH: TO BYŁ PIERWSZY SPACER Z WILKAMI W TLE (FOTO)

2020
październik: przypomnieliśmy filmy z fotopułapek:

WAŁBRZYCH REGION: TAK WILCZKI KORZYSTAJĄ ZE SWOJEGO BASENU (FILM)

2019
listopad 2019 - BOGUSZÓW-GORCE: WILKI NA TERENIE GMINY?
Listopad 2019: NADLEŚNICTWO WAŁBRZYCH: WILCZE TROPY NA PIERWSZYM ŚNIEGU [FOTO]
Październik 2019: NADLEŚNICTWO WAŁBRZYCH ZABIERA GŁOS W SPRAWIE WILKÓW (NOWY FILM)
Wrzesień 2019: WILCZA GÓRA CZY WŁODARZ? KONFLIKT TRWA I SĄ WILKI (FOTO, FILM)
Kwiecień 2019: WAŁBRZYCH REGION: WILKI I MUFLONY POLICZONE - ILE STRAT?
Luty 2019: GÓRY WAŁBRZYSKIE I KAMIENNE - CZY NASZE WILKI... SZCZEKAJĄ?

2018
MAJ 2018: WAŁBRZYCH REGION: ROZSZARPANY CIELAK. CZY TO WILKI?

2017
grudzień 2017 - WAŁBRZYCH REGION: WILKI ZADOMOWIŁY SIĘ W NASZEJ OKOLICY
NAUKOWCY LICZĄ WILKI W POLSCE. A U NAS SĄ NIEDŹWIEDZIE?

2016
grudzień 2016 - WAŁBRZYCH REGION / GOLIŃSK: MYŚLIWI OKO W OKO Z WILKAMI
wrzesień 2016 - WILCZA RODZINA DOBRZE SIĘ CZUJE W NASZYCH LASACH [FILM]
sierpień 2016 - TO PEWNE! WILKI ZAMIESZKAŁY W OKOLICY WAŁBRZYCHA [ZDJĘCIA]

Opr. MS
Foto: screen z filmu Nadleśnictwa Kamienna Góra - sierpień 2020, Chełmsko Śląskie, zdjęcia i film z fotopułapki Nadleśnictwa Wałbrzych