Wałbrzych i region: jak teraz wygląda oczekiwanie na rezonans i tomografię?

Było lepiej, a teraz...

Od 2021 roku czas oczekiwania na badanie rezonansem magnetycznym
i tomografią komputerową regularnie się wydłuża. Onkofundacja Alivia
codziennie sprawdza długość kolejek do badań diagnostycznych oraz na
pierwszą wizytę onkologiczną w placówkach medycznych w całej Polsce. Ostatnio pisaliśmy o tym w listopadzie: Wałbrzych szpital Sokołowskiego: co dalej z tomografią i rezonansem? 

Jak przypomina fundacja, w kwietniu 2019 roku uwolnione zostały limity finansowania badań rezonansem magnetycznym i tomografią komputerową, co przyczyniło się do skrócenia czasu oczekiwania w kolejkach. Niestety nie na długo, bo już od 2021 roku obserwujemy odwrócenie trendu. 3 lata temu na badanie rezonansem magnetycznym w trybie normalnym w województwie dolnośląskim pacjenci czekali średnio 51 dni. Teraz jest to aż 140 dni. Podobna sytuacja ma miejsce w przypadku tomografii komputerowej. W 2021 pacjenci oczekiwali na badanie 13 dni, a w tym roku to już 30 dni.


Dlaczego dostęp do szybkiej diagnostyki obrazowej stale się pogarsza?

Coraz więcej skierowań na badania, zbyt mała dostępność lekarzy radiologów oraz trudności w skontaktowaniu się z placówkami, a co za tym idzie nieodwoływanie umówionych terminów przez pacjentów, to główne przyczyny problemu.

- Wydłużenie czasu oczekiwania na badania, szczególnie rezonansem magnetycznym, ma kilka obiektywnych przyczyn. Uwolnienie limitów NFZ - badań tomografii komputerowej (TK) i rezonansu magnetycznego (RM) spowodowało olbrzymi napływ skierowań na te procedury, co w sposób automatyczny wydłużyło czas oczekiwania zarówno na badania jak i opisy. Po drugie, zgodnie z informacją Najwyższej Izby Kontroli z 2022 roku, ponad 80% rozpoznań klinicznych stawianych jest na podstawie badań obrazowych. Tym samym gros wszystkich chorych z określonym podejrzeniem klinicznym musi przejść przez szereg badań takich jak: USG, TK, czy RM. Mimo olbrzymiego wysiłku radiologów pracujących obecnie w Polsce, a także uruchomienia systemu teleradiologii w wielu szpitalach i mimo rekordowego napływu do specjalności radiologia i diagnostyka obrazowa młodych lekarzy, nie jesteśmy w stanie w sposób wystarczający poprawić obecnej sytuacji - stwierdza prof. Jerzy Walecki, krajowy konsultant w dziedzinie radiologii i diagnostyki obrazowej.

Na trudności w kontakcie z placówkami zwracają uwagę konsultanci
Onkofundacji Alivia, którzy regularnie dzwonią do ośrodków medycznych, jako “tajemniczy pacjenci”, w celu umówienia badań obrazowych czy pierwszej wizyty onkologicznej. Wiele połączeń kończy się niepowodzeniem.

- Dodzwonienie się do placówki medycznej jest dla pacjenta nie lada wyzwaniem. Jest wiele ośrodków, gdzie niezależnie od pory dnia linia jest zajęta lub nikt nie odbiera. Z doświadczeń naszych konsultantów wynika, że najłatwiej dodzwonić się do placówek na początku tygodnia - w poniedziałek i wtorek. Już od połowy tygodnia, a w szczególności w piątki, każda próba połączenia kończy się niepowodzeniem. Najłatwiej skontaktować się z placówkami prywatnymi posiadającymi kontrakt z NFZ, a najtrudniej z większymi szpitalami i centrami onkologii - mówi Aleksandra Ciompała, koordynatorka ds. programów pomocowych w Onkofundacji Alivia.


140 dni na rezonans, 30 dni na tomografię

Dane z portalu www.onkoskaner.pl pokazują, że na rezonans magnetyczny w trybie zwykłym w lutym 2024 roku pacjenci czekali w woj. dolnośląskim średnio 140 dni. Najdłuższa kolejka była w CDT Medicus w Lubinie i sięgała 294 dni, a najkrótsza w EuroMediCare Szpitalu Specjalistycznym z Przychodnią we Wrocławiu - 67 dni. Czas oczekiwania na badanie w trybie pilnym wynosił w woj. dolnośląskim średnio 105 dni.

Na wykonanie tomografii komputerowej w trybie zwykłym chorzy czekali średnio 30 dni. Najdłużej w Dolnośląskim Centrum Onkologii Pulmonologii i Hematologii we Wrocławiu, bo aż 126 dni, a najkrócej w Izerskim Centrum Pulmonologii i Chemioterapii w Szklarskiej Porębie - tylko 1 dzień. Ze skierowaniem “na cito” pacjenci czekają średnio 20 dni.

W przypadku badania PET-CT średni czas oczekiwania w woj. dolnośląskim w lutym 2024 w trybie zwykłym wynosił 16 dni, a w pilnym wynosił 14 dni.

W lutym tego roku, na pierwszą wizytę do onkologa, w trybie zwykłym (bez skierowania) pacjenci z województwa dolnośląskiego czekali średnio 43 dni. Najdłuższa kolejka była w Zespole Opieki Zdrowotnej w Oławie i sięgała 128 dni, a najkrótsza w Izerskim Centrum Pulmonologii i Chemioterapii w Szklarskiej Porębie - tylko 1 dzień. Z kartą DILO (w trybie pilnym) do lekarza onkologa można dostać się w województwie dolnośląskim średnio w 23 dni. Powyższe dane dotyczą czasu oczekiwania w lutym 2024 roku - informują przedstawiciele fundacji.


A opis?

Jak informują członkowie Onkofundacji, wykonanie badania obrazowego to jednak dopiero połowa sukcesu. Do tego dochodzi jeszcze uzyskanie opisu. Tylko w nielicznych ośrodkach pacjenci czekają na wynik od kilku do kilkunastu dni roboczych. W praktyce wiele placówek medycznych nie jest w stanie zapewnić płynności wykonywania badań oraz ich opisów, co skutkuje wielomiesięcznym oczekiwaniem na postawienie diagnozy.

- Kolejki na badanie diagnostyczne długie... na opis trzeba czekać powyżej 10 tygodni, pomimo że na CITO. Jak ominąć kolejki, skoro nie mam czasu tyle czekać? - pisze pan Maciek w mailu do Onkofundacji Alivia.

Według danych Onkofundacji Alivia, średni czas oczekiwania w Polsce na opis w ciągu ostatnich 3 lat wzrósł ponad dwukrotnie. W 2021 roku pacjenci czekali na opis rezonansu magnetycznego w trybie normalnym 14 dni, a tomografii komputerowej 11 dni. Obecnie, czas oczekiwania na opis rezonansu wydłużył się aż do 31 dni, a tomografii do 22 dni. A to średnie krajowe. Marna pociecha, że w niektórych regionach pacjenci zmuszeni są oczekiwać znacznie dłużej, np. w województwie małopolskim - nawet 53 dni.

- Za tymi liczbami stoją przecież pacjenci i ich rodziny, którzy w napięciu czekają na diagnozę. W takich momentach kilkanaście dni oczekiwania na opis wydaje się wiecznością. Aż ciężko sobie wyobrazić co czują chorzy, którzy na wynik czekają kilka tygodni. A przecież w chorobie nowotworowej liczy się przede wszystkim czas - jak najszybsze rozpoznanie i rozpoczęcie leczenia. Niestety przez taką organizację systemu wielu pacjentów onkologicznych, już na samym starcie zmagania się z chorobą, może zostać pozbawionych szansy na powrót do zdrowia. Oczekujemy, że Ministerstwo Zdrowia oraz Narodowy Fundusz Zdrowia podejmą działania, które w obliczu znacznego wzrostu zapotrzebowania na badania obrazowe, doprowadzą do skrócenia kolejek do badań oraz uzyskania ich opisów, a co za tym idzie diagnozy - posumowuje Aleksandra Ciompała.


U nas teoretycznie powinno się poprawić