21.07.2020 09:41 | Źródło: Nie dla Autostrady w Marcinowicach, UMiG Żarów,

Wałbrzych: ekspresowa S5 - prezydent z pismem, gminy z protestem

Planowana droga ekspresowa S5 mająca połączyć obecną drogę krajową nr 35 z węzłem S3 w Bolkowie narobiła już sporo zamieszania w naszym regionie. Co zdecydował prezydent Wałbrzycha w tej sprawie? Przeciw czemu protestują mieszkańcy jednej z leżących na przyszłej trasie S5 gmin?

Jak Wałbrzych dojedzie do ekspresowej S5?

O nowej planowanej drodze jest głośno w ostatnich miesiącach. O jej możliwych wariantach pisaliśmy: WAŁBRZYCH REGION: NOWY PRZEBIEG A4 I NASZEGO ODCINKA S5 (MAPY). Pandemia przerwała cykl spotkań mieszkańców z przedstawicielami GDDKiA w sprawie planowanej drogi ekspresowej S5 lub autostrady A4 między Sobótką a Bolkowem, która miałaby przebiegać niedaleko północnych granic Wałbrzycha i po ominięciu Świebodzic łączyć się z S3, lecz prace projektowe trwają i wprowadzane są poprawki.

Przypominamy szczegóły przebiegu korytarzy w powiecie świdnickim:

- W wariancie pierwszym przewidziano następujące węzły: Roztoka łączący S5 z S3, Serwinów z DK 5, z DK 35 - węzeł Świebodzice, z DW 382 - węzeł Świdnica i ponownie z DK 35 - węzeł Tworzyjanów.

- Drugi wariant przewiduje węzły Serwinów, Świebodzice, Żarów, Świdnica i Mielęcin - z DK 5.

- Trzeci wariant S5 tożsamej z A4 przewiduje tylko węzły Świdnica i Tworzyjanów, i ten byłby w sumie najmniej korzystny dla mieszkańców Wałbrzycha - bylibyśmy najdalej od węzła, bo potem A4 odbijałaby mocno na północ, omijając Świebodzice i Bolków.

Jak się dowiedzieliśmy, prezydent Wałbrzycha Roman Szełemej, który wcześniej mocno podkreślał, że Wałbrzych powinien mieć swój korytarz do węzła Bolków na S3, prowadzący przez okolice Sadów Dolnych, ponieważ budowa S5 może się odsunąć jeszcze o kilka lat, a węzeł jest już gotowy (WAŁBRZYCH BĘDZIE ZABIEGAŁ O SWÓJ KORYTARZ DO DROGI EKSPRESOWEJ S3), teraz bierze pod uwagę także wykorzystanie S5 jako wałbrzyskiego łącznika z S3. Do tego jednak jest potrzebny jej przebieg blisko Wałbrzycha, czyli wariant pierwszy lub drugi. Mapy tutaj: WAŁBRZYCH REGION: NOWY PRZEBIEG A4 I NASZEGO ODCINKA S5 (MAPY).

- Będziemy wkrótce ustalać z innymi samorządowcami wspólne stanowisko z postulatami, żeby przybliżyć wyraźnie drogę ekspresową S5 do granic Wałbrzycha. W ciągu kilku tygodni chcemy w tej sprawie wysłać pismo do ministerstwa - zapowiada Roman Szełemej.

Nowa droga ekspresowa ma powstać w ciągu najbliższych 8-10 lat. Można zaryzykować stwierdzenie, że cieszymy się z planów jej budowy może dlatego, że nie będzie przebiegać przez Wałbrzych - bo ci, przez których tereny pobiegnie, mają w tej sprawie inne zdanie.

Generalna Dyrekcja kontra mieszkańcy gmin?

Opis nowej trasy na stronach Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad brzmi optymistycznie: Nowy odcinek S5 na terenie Dolnego Śląska będzie przedłużeniem istniejącego obecnie odcinka S5 od Korzeńska do węzła Wrocław Północ na Autostradowej Obwodnicy Wrocławia A8, a jego realizacja pozwoli na utworzenie spójnego układu komunikacyjnego dużych prędkości poprzez połączenie drogi ekspresowej S3 i S8. Usytuowanie nowej drogi ekspresowej w południowej części województwa dolnośląskiego stworzy nowy korytarz transportowy wschód - zachód, który odciąży istniejący układ drogowy dróg krajowych i wojewódzkich przede wszystkim od transportu ciężarowego. Odciążenie istniejącej sieci drogowej, która obecnie przebiega przez centra miast i miejscowości, wpłynie na poprawę warunków życia w regionie oraz zwiększy dostępności terytorialną aglomeracji wałbrzyskiej.

Jednak wskazane powyżej plany przebiegu nowej drogi ekspresowej były w ostatnich miesiącach oprotestowywane przez mieszkańców kolejnych gmin. Przeciwko dwóm wariantom stanowczo zaprotestowali w lutym 2020 mieszkańcy gminy Żarów. Wśród kontrowersji znalazły się: zagrożenie dla terenów leśnych, osiedli mieszkaniowych i złóż kopalnianych. Później protestowali także mieszkańcy Szymanowa w gminie Dobromierz.

Dziś, 21 lipca o godz. 18.00, w kolejnej gminie, Marcinowicach, odbędzie się spotkanie związane z protestem w sprawie jednego z wariantów planowanej drogi. A jest to protest dotyczący nowego planowanego przebiegu S5 po wywołanych wcześniejszymi protestami poprawkach. W piśmie jest mowa między innymi o obwodnicy Świdnicy.

PROTEST MIESZKAŃCÓW GMINY MARCINOWICE
DOTYCZĄCY PLANOWANEGO PRZEBIEGU DROGI EKSPRESOWEJ S5 W WARIANCIE S5W2a POMIĘDZY MARCINOWICAMI, STEFANOWICAMI I GRUSZOWEM

Szanowny Panie Wójcie,
Jako mieszkańcy Marcinowic, Stefanowic i Gruszowa stanowczo protestujemy przeciwko korytarzowi drogowemu o oznaczeniu S5W2a – w wersji pomiędzy Marcinowicami, Stefanowicami i Gruszowem - w ramach projektowanej trasy S5 (Korytarz).

W pierwszej kolejności podkreślamy, że jesteśmy zaskoczeni nagłą zmianą przebiegu wskazanego Korytarza drogowego. Byliśmy przekonani, że, z uwagi na pierwotne założenia, rozważany przebieg trasy nie będzie wpływać negatywnie na środowisko przyrodnicze i kulturowe gminy Marcinowice oraz na naszą społeczność lokalną. Do dnia 03.07.2020 na witrynie internetowej GDDiKA, jak i do dzisiaj na witrynie Gminy Marcinowice, znajdują się dane, z których treści wynika, iż korytarz S5W2a nie będzie przebiegał pomiędzy Naszymi miejscowościami (tj. Marcinowicami, Gruszowem i Stefanowicami). Jesteśmy również pomijani, jako społeczeństwo, w procedurze konsultacji i spotkań społecznych. Spotkanie organizowane przez Wykonawcę, które miało odbyć się z udziałem mieszkańców m.in. Naszej gminy, zostało odwołane, zaś termin na wypełnienie ankiet minął w kwietniu, kiedy to nie informowano o planach zmiany przebiegu Korytarza.

W obecnym kształcie droga S5 (w ramach Korytarza) miałaby zostać zlokalizowana na bardzo wąskim odcinku pomiędzy granicami Marcinowic, Gruszowa i Stefanowic. Oczywiście mamy na uwadze okoliczność, że Korytarz wyznacza pewne ramy, w których droga mogłaby zostać usytuowana, niemniej odległość pomiędzy naszymi miejscowościami (ok. 700 metrów) powoduje, że, niezależnie od ostatecznego wariantu, ta arteria będzie oddziaływać negatywnie na nasze miejscowości - środowiskowo cenny obszar z okalającą starą, zabytkową zabudową.

Koncentrując swoje ośrodki życiowe na terenie Naszej gminy, pozostając w zaufaniu do władz lokalnych, byliśmy przekonani, że ewentualne drogi ekspresowe lub autostrady, będą miały wyznaczony przebieg w znacznym oddaleniu od Naszych miejscowości, co znajdowało i znajduje swoje odzwierciedlenie w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Marcinowice. W przedmiotowym dokumencie, wyznaczającym przecież m.in. kierunki polityki planistycznej gminy, wskazano na obszary stanowiące rezerwę terenu pod autostradę A8.
Nie ulega jakiejkolwiek wątpliwości, że Korytarz nie pokrywa się w żaden sposób z rezerwą terenu wskazaną w ww. dokumencie.

Ponadto Korytarz przebiega w znacznej mierze przez grunty wykorzystywane do produkcji rolniczej, na których znajdują się użytki rolne o bardzo dobrych parametrach, umożliwiających uzyskiwanie wysokiej jakości zbiorów. Mieszkańcy od 2011 r. otrzymują również dotacje na ochronę, rekultywację i poprawę jakości tych gruntów rolnych, które wymagają dodatkowych prac. Budowa drogi doprowadziłaby do degradacji i zaprzepaszczenia wielu, poświęconych lat i starań. Dojazd do działek rolnych byłby również znacznie utrudniony.

Podkreślamy, że tylko 8,8% powierzchni całej gminy stanowią lasy oraz grunty zadrzewione. W okolicach Naszych miejscowości, w przebiegu Korytarza i jego okolicy, ostały się natomiast jednostkowe enklawy zieleni (w tym zabytkowy park), których wycinka lub ingerencja w ich substancję spowodowałaby degradację środowiska i znaczne pogorszenie jakości Naszego życia. Poziom zapylenia (również kurz powstały w trakcie robót budowlanych), przy tak ubogiej zieleni, przekraczałby z pewnością dopuszczalne normy.

Na uwagę zasługuje również fakt, że Korytarz jest usytuowany niemalże równolegle, bardzo blisko istniejącej drogi krajowej nr 35 która, w najbliższym okresie, ma zostać przebudowana (m.in. poszerzona z dodatkowymi pasami ruchu). Liczne gospodarstwa domowe, w tym wielopokoleniowe, położone wzdłuż ww. drogi, będą otoczone dwoma drogami, na których odbywać się będzie znaczny ruch pojazdów. Kolejna arteria z tak dużym natężeniem ruchu jest de facto degradacją środowiskowo-kulturową Naszej gminy: pod względem ekologicznym, społecznym czy ochrony środowiska. Niewielka odległość projektowanej drogi od zabudowań (nie tylko naszych miejscowości, lecz również pozostałych, licznych miejscowości położonych wzdłuż Korytarza – Tworzyjanowa, Strzelc, Szczepanowa, Marcinowic, Klecina, Stefanowic i Gruszowa), narazi mieszkańców na zwiększony, skumulowany poziom hałasu i zanieczyszczeń powietrza.

Ponadto obecnie trwają również prace nad modernizacją nieczynnej od ponad 10 lat linii kolejowej między Świdnicą a Wrocławiem, przebiegającej (na odcinku ok. 17 km) wzdłuż drogi krajowej nr 35. Przedmiotowe połączenie kolejowe ma nie tylko służyć do obsługi pociągów pasażerskich – planowane jest wznowienie ruchu towarowego. Mieszkańcy będą zatem narażeni na wzmożone oddziaływania i znaczne zanieczyszczenia pochodzące z trzech źródeł „komunikacyjnych” (pomijając już zupełnie etap budowy, w trakcie którego również podejmowane działania wpłyną niezwykle niekorzystnie na środowisko).

Z tej perspektywy nie ulega wątpliwości, że również ekonomicznie wskazane jest skomunikowanie innych obszarów. Przykładowo korytarz S5W1b przebiega w sąsiedztwie obszarów ważnych gospodarczo (m.in. strefa ekonomiczna na obszarze Żarowa). W naszej ocenie najkorzystniejszym wariantem przebiegu drogi jest wskazany wariant korytarza, z jego zmianą polegającą na uwzględnieniu istniejącej drogi powiatowej KG3396D stanowiącej łącznik na odcinku pomiędzy Żarowem a drogą wojewódzką nr 382 w pobliżu Świdnickiej strefy gospodarczej. Zlokalizowanie nowej drogi przy wykorzystaniu funkcjonującej sieci drogowej przyniesie z pewnością wymierne efekty – m.in. koszty związane z ewentualnym wywłaszczeniem gruntów pod budowę drogi będą niższe, zastrzeżenia lokalnych społeczności znikome, jak również, z uwagi na istniejące już oddziaływania, ingerencja w środowisko będzie znacznie mniejsza, niż w przypadku budowy drogi na nowym obszarze, położonym bezpośrednio wśród licznych gospodarstw i zabudowy mieszkaniowej.

W naszej ocenie warto również rozważyć zmianę przebiegu Korytarza poprzez jego usytuowanie pomiędzy Marcinowicami a Zebrzydowem (znacznie większa odległość 1200 metrów miedzy tymi miejscowościami, niż pomiędzy Stefanowicami a Marcinowicami) i dalej pomiędzy Pszennem a Miłochowem. Lokalizując na tym obszarze nową drogę, docelowo można byłoby ją połączyć z planowaną, długo wyczekiwaną południową obwodnicą Świdnicy. Wówczas również mieszkańcy Świdnicy skorzystaliby na takim rozwiązaniu komunikacyjnym. O wymienioną inwestycję Gmina Miasto Świdnica zabiega już 17 lat. Pierwsze kroki w celu jej realizacji podjęto w roku 2001, w porozumieniu z Gminą Wiejską Świdnica oraz Powiatem Świdnickim. Zlecono z własnych środków finansowych sporządzenie wówczas studium techniczno-ekonomicznego z wyborem wariantu przebiegu obwodnicy oraz koncepcję programowo-przestrzenną z analizą ekonomiczną.

Kilkunastokilometrowa obwodnica pozwoliłaby wyeliminować część ruchu tranzytowego z centrum miasta. Projekt budowy południowej obwodnicy Świdnicy, który w 2015 roku został skreślony z listy rezerwowej Programu Budowy Dróg Krajowych, spełniał wszelkie wymagane kryteria, a wskaźniki natężenia ruchu miał znacznie wyższe od innych zadań wpisanych do realizacji.

Zwracamy ponadto uwagę na niezwykle cenne tereny historyczne, które znajdują się w przestrzeni Korytarza oraz w jego otoczeniu. Na obszarze Naszej gminy odrestaurowano obiekty objęte ochroną konserwatorską m.in. pałac w Gruszowie wraz z parkiem. Obiekty te, uprzednio zaniedbane i wymagające zaangażowania znacznych środków, obecnie ponownie stanowią atrakcję Naszej gminy. W przypadku wyboru Korytarza będą położone w bezpośrednim sąsiedztwie tej arterii. Na obszarze Gruszowa znajduje się również m.in. średniowieczne grodzisko wpisane na listę ochrony zabytków, położone na obszarze wyznaczonego Korytarza.

W miejscu, gdzie miałby zostać zlokalizowany Korytarz, stoczono ponadto w 1642 r. jedną z ważniejszych bitew na Dolnym Śląsku w okresie wojny trzydziestoletniej - tzw. "Bitwę pod Marcinowicami i Szczepanowem" (niem. „Das Gefecht von Groß Merzdorf und Stephansheim"). W starciu brało udział kilkanaście tysięcy osób, zaś obszar, na którym stoczono przedmiotową walkę, obejmował tereny pomiędzy Gruszowem, Marcinowicami aż do wysokości Szczepanowa. Dotychczas nie przeprowadzono odpowiednich badań i istnieje wysokie prawdopodobieństwo, graniczące z pewnością, że na tym terenie znajdują się nieodkryte, liczne groby oraz pozostałości z walki zbrojnej, których odkrycie uniemożliwi budowę drogi lub spowoduje zablokowanie prowadzonych prac na znaczny okres czasu.

Według naszej wiedzy, w przebiegu Korytarza mogą znajdować się również inne zabytki archeologiczne (m.in. w związku z historycznym oblężeniem Świdnicy w roku 1757, kiedy to w Gruszowie i na obszarze obecnego Korytarza znajdowała się przez pewien okres główna siedziba wojsk austriackich). Docierają do nas informacje, że na obszarze obecnych użytków zielonych (lasów) w Gruszowie, na terenie bezpośrednio sąsiadującym z granicą Korytarza, odnajdywane są pozostałości historyczne, co może także wskazywać na dużą wartość historyczną tychże terenów.
Podkreślamy, że Korytarz przebiega również na terenie Kopalni Złoża Granitu Gola Świdnicka, wkraczając na tereny udokumentowanych złóż kopalin.

Podkreślamy, że Korytarz na wysokości miejscowości Strzelce znajduje się w bezpośredniej kolizji z ujęciami wodnymi - przebiega przez teren ochrony pośredniej głównego ujęcia wody Gminy Marcinowice oraz miejscowości Chwałów i Domanice położonych w sąsiedniej Gminie Mietków (w przypadku korytarza S5W3a). Powszechnie wskazuje się, że deficyt wody może być najpoważniejszym problemem świata. Zasoby wody przydatnej do picia zmniejszają się drastycznie, choć popyt na nią stale wzrasta. Rozwój sieci drogowej nie powinien powodować zagrożenia dla gospodarki wodnej w Naszej gminie i negatywnie wpływać na zasoby wody.

Bogactwo Naszej gminy zostanie zaprzepaszczone w przypadku wyboru Korytarza – drogi przebiegającej dokładnie przez środek naszej gminy. W naszej opinii Wójt powinien zabiegać o alternatywny, mniej kolizyjny i problematyczny przebieg tej drogi.

Oczekujemy natychmiastowych działań i reakcji Pana Wójta w tej sprawie – prosimy uchronić Naszą gminę przed degradacją środowiska.

Mając na względzie to, że powinien być Pan naszym reprezentantem, dbać o zaspokajanie potrzeb członków naszej społeczności, nie rozumiemy aprobaty Pana Wójta wobec takiego przebiegu planowanej drogi ekspresowej. Prosimy o spotkanie i konsultacje, podczas których przedstawilibyśmy swoje uwagi i argumenty. Oczekujemy od Pana zorganizowania spotkań jeszcze przed wyborem przebiegu Korytarza.

Oczywiście nie negujemy tego, iż rozwój sieci drogowej jest niezbędny i potrzebny, niemniej podejmowane działania nie powinny odbywać się kosztem środowiska przyrodniczego, w tym społeczności lokalnych. Będziemy podejmować wszelkie, możliwe kroki prawne, odwoływać się do wszystkich organów administracji publicznej wszystkich instancji, sądów powszechnych oraz sądów administracyjnych w tej sprawie, jak też prosić merytorycznie właściwe instytucje o wsparcie w naszych postulatach.

Mieszkańcy i Przyjaciele gminy Marcinowice

Do wiadomości:
Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad we Wrocławiu
Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad
Databout sp. z o.o. w Warszawie
Przewodniczący Rady Gminy Marcinowice
Marszałek Województwa Dolnośląskiego
Wojewoda Dolnośląski
Wojewódzki Dolnośląski Konserwator Zabytków

O nowej drodze ekspresowej S5 w pobliżu Wałbrzycha pisaliśmy:
WAŁBRZYCH REGION: NOWY PRZEBIEG A4 I NASZEGO ODCINKA S5 (MAPY)
WAŁBRZYCH BĘDZIE ZABIEGAŁ O SWÓJ KORYTARZ DO DROGI EKSPRESOWEJ S3
WAŁBRZYCH I REGION: NOWE INFORMACJE W SPRAWIE S5, S8 I A4 (MAPY) WAŁBRZYCH: MA DO NAS DOTRZEĆ DROGA EKSPRESOWA S5 (MAPY)
WAŁBRZYCH: DROGA EKSPRESOWA 35 ZMIENI NASZ REGION NA ZAWSZE?
DROGA EKSPRESOWA S35 - MARZENIE BARDZIEj, CZY MNIEJ REALNE?
PREMIER MORAWIECKI W ŚWIDNICY ZAPOWIEDZIAŁ DROGĘ EKSPRESOWĄ
Wałbrzych: Eldorado biznesu przy drodze ekspresowej nr 35?

O wałbrzyskim łączniku do S3:
WAŁBRZYCH BĘDZIE ZABIEGAŁ O SWÓJ KORYTARZ DO DROGI EKSPRESOWEJ S3
WAŁBRZYCH: JAK BĘDZIEMY JEŹDZIĆ DO S3? 6 WARIANTÓW (FOTO)
DO DROGI EKSPRESOWEJ S3 POJEDZIEMY PRZEZ SADY?
JAK BĘDZIEMY WJEŻDŻALI NA DROGĘ S3?
WAŁBRZYCH: ZANIM POWSTANIE KORYTARZ DO S3, WALCZĄ O REMONT DROGI
DROGA EKSPRESOWA S3: SAMORZĄDOWCY WALCZĄ O ŁĄCZNIK (LIST)

Magdalena Sakowska
Foto: mapa użyczona: Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad