Wałbrzych: może tak wstać od stołu i pójść na zamek Cisy? (FOTO)

świdnickiego i ziębickiego do połowy XIV wieku). A wzmiankowany dokument wystawiono 6 marca i wtedy Cisy weszły do historii.



- Miał go postawić niezły drań

Niekiedy podaje się, że budowniczym zamku mógł być Bolesław Rogat­ka, zwany też Łysym, Cudacznym, Okrutnym lub Srogim, czarna owca w rodzie Piastów śląskich, książę odpowiedzialny za liczne mordy, uwięzienia i rabunki, od którego jego własna żona Eufemia uciekła ponoć w jednej sukni i szła pieszo do ojca na Pomorze. Ale ta informacja (o budowie zamku, nie o żonie) jest równie mało wiarygodna, jak data 1242. Choć i w niej może być jakieś ziarno prawdy...



- Nazywał się Cisowa, Czeska lub może Cieszkowa Góra?

Nazwa Zeiskenberg pojawia się w dokumencie z 1341 - dodaje ją sobie do nazwiska właściciel zamku, sędzia dworski Rypert lub Ruprecht o przydomku Unvogel, pochodzący z rodu Bolczów. Inne nazwy z wczesnych dokumentów to: Ciskberg, Czeiszckberge, a potem także Zeiska-Schloss, Czeschhaus i Zeisberg. Na pewno istniało staropolskie imię Cieszymir, zdrabniane w dawnych czasach na Cieszko, tak jak Bolesław na Bolko czy Zbigniew na Zbyszko.


- Bardzo lubiła go księżna Agnieszka

O tym, że żona Bolka II Małego chętnie tu rezydowała i wystawiała dokumenty, pisaliśmy: ZAMEK CISY – REZYDENCJA WŁADCZYNI CAŁEGO REGIONU?


- Lista właścicieli była rekordowo długa

Nie miał go jednak długo. W 1719 roku zamek został kupiony przez Christopha Friedricha hrabiego zu Stolberg-Wernigerode. Kolejnym właścicielem był hrabia von Zieten.
W 1864 roku ruiny zamku zo­stały zakupione przez wrocławskiego kupca Marcusa Schottlandera, który sprzedał je w 70. latach ubiegłego wieku gwarectwu górniczemu z Białego Kamienia.
W 1912 roku Ci­sy weszły w posiadanie berlińskiego radcy handlowego Wilhelma Ledermanna.
W 1917 roku zostały kupione przez Emanuela Aufrichta.

Około 1800 roku zamek został ostatecznie zniszczony. Prace konserwatorskie podejmowano w okresie międzywojennym, pod kie­runkiem Waltera Bremera. 

(R. Łuczyński, UG Stare Bogaczowice)

- Co ktoś zbudował, to ktoś inny zniszczył

Znaczne zniszczenia zamku miały miejsce w 1466 roku. W okresie panowania Czettritzów w drugiej połowie XV oraz na przełomie XV i XVI w. miały miejsce kolejne roz­budowy. Upadek Cisów nastąpił w okresie wojny trzydziestoletniej — spalono je podczas oblężenia szwedzkiego w 1634 roku. W XVIII wieku według podań za­mek zamieszkiwały bandy zbójeckie, co zdarzało się i wcześniej. A przez kilka stuleci okoliczni chłopi rozbierali go na materiał budowlany.

- Na rozstaju dróg nieopodal zamku (dziś skrzyżowanie szlaków) została popełniona zbrodnia

Sprawca jednak przyznał się i zadośćuczynił rodzinie ofiary (WAŁBRZYCH I REGION: ZABÓJCY I KAMIENNY SZLAK ICH ZBRODNI (FOTO)).



Wracamy do grudnia 2021 roku

Obecnie zamek nieźle się prezentuje. Jest odkrzaczony, nowy most dobrze się trzyma, niestety wandale znów tu trafili.



I nie tylko wandale. W śnieżny zimowy dzień na zamek ktoś wszedł po kładce przed nami.



Ten ktoś był wszędzie, obszedł ruiny dookoła i odwiedził nawet trudniej dostępny zamek górny. Niestety, właściciela łapek nie zobaczyliśmy, pewnie siedział gdzieś w załomie muru i obserwował.



I nic dziwnego, że później patrzymy na drogowskaz, a tam...



Choć może przyczyna wrażenia, że ktoś na nas patrzy, była całkiem inna.



Zamek Cisy skrywa zapewne jeszcze niejedną tajemnicę i jak dotąd skrywa ją dobrze. W ostatnich latach dowiedzieliśmy się, że miał drugą wieżę, wodociąg, że otaczały go budynki mieszkalne. Czekamy na następne ustalenia badaczy, a na razie zapraszamy na zimowy spacer. Pogoda ma być dziś piękna.


Źródła:

Romuald Łuczyński, Zamki, dwory i pałace w Sudetach. Legnica: Stowarzyszenie „Wspólnota Akademicka” 2008.
Artur Boguszewicz, Corona Silesiae, Zamki Piastów fürstenberskich na południowym pograniczu księstwa jaworskiego, świdnickiego i ziębickiego do połowy XIV wieku, Wrocław 2010.
Strona internetowa Gminy Stare Bogaczowice.
Wikipedia.