Wałbrzych: Jerzy Buzek o Funduszu Sprawiedliwej Transformacji (FOTO)

O możliwości uzyskania przez nasz region funduszy unijnych o takim charakterze pisaliśmy już: SZEŁEMEJ W BRUKSELI O FUNDUSZACH DLA POGÓRNICZEGO WAŁBRZYCHA. Prezydent Wałbrzycha Roman Szełemej wystąpił podczas konferencji zorganizowanej przez Komisję Europejską w Brukseli 6 lutego 2020, a także w kuluarach lobbował na rzecz objęcia południa Dolnego Śląska, w tym Wałbrzycha, dofinansowaniem z funduszu Just Transition dla obszarów pogórniczych w transformacji.

- Zbieżność dat naszego tu spotkania i tego, że KE kilka dni temu podjęła ważne decyzje kilka dni temu, jest całkowicie przypadkowa, nie wiedzieliśmy jeszcze o tym. Teraz możemy z pierwszej ręki usłyszeć o tym, co w subregionie wałbrzyskim, w dawnych gminach pogórniczych, możemy pozyskać z funduszy unijnych, dowiedzieć się, jak można przekształcać gospodarkę opartą o produkty węglowe w taki sposób, żeby przestała być szkodliwa dla środowiska. Dla wszystkich, którzy opierają się na faktach, na nauce, taka konieczność jest oczywista. Chodzi o to, żeby ta transformacja była sprawiedliwa, mądra - mówił na wstępie spotkania prezydent Wałbrzycha i lider Aglomeracji Wałbrzyskiej Roman Szełemej.



Prezydent przypomniał, że południe Dolnego Śląska zawsze było związane z gospodarką energetyczną. W Wałbrzychu, Boguszowie-Gorcach, Jedlinie-Zdroju były nie tylko kopalnie, ale też cały przemysł z nimi związany i do połowy lat 90-tych ludzie dojeżdżali do pracy w Wałbrzychu czy Nowej Rudzie setkami autokarów dziennie.

- A potem nagle się to skończyło i jeśli południe Dolnego Śląska dziś gorzej funkcjonuje, to właśnie dlatego, że takiej pomocnej dłoni w tamtych latach nie było. Fundusz, projekt profesora Jerzego Buzka, jest autorski. 10 marca 2018 roku wysłuchawszy wystąpienia pana premiera na Śląsku dowiedziałem się, że jest taka możliwość i złożyłem wniosek, żeby całe południe Dolnego Śląska ująć w tym programie. Potem jeździliśmy do Brukseli wielokrotnie prowadząc rozmowy kuluarowe z komisarz Elisą Ferreira. 26 lutego Komisja Europejska przedstawiła raport na temat programu Zielony Ład i okazało się, że w obszarach objętych tym programem jest subregion wałbrzyski. Chcielibyśmy uzyskać to, aby całe południe Dolnego Śląska było w tej transformacji ujęte. Jesteśmy przygotowani, opracowaliśmy Strategię 2030 i mamy przygotowaną listę mądrych projektów, ich znaczna część będzie mogła zostać wpisana w tę strategię transformacji - mówił Roman Szełemej.



Jerzy Buzek, który jest sprawozdawcą Komisji Przemysłu Parlamentu Europejskiego w sprawie Funduszu Sprawiedliwej Transformacji, rozpoczął swoje wystąpienie od wspomnień z Sudetów - ma do dziś uprawnienia przewodnika sudeckiego, w Kotlinie Kłodzkiej spędzał wakacje, a po Rudawach Janowickich i Karkonoszach sam oprowadzał turystów.

- Wtedy były tam takie zimy, że do schroniska na Szrenicy nie można było odnaleźć drzwi wejściowych, bo było jednym soplem lodu. Sami widzimy, że to się zmieniło, mamy jedno zagrożenie, które nam się wymknęło spod kontroli, to zagrożenie klimatyczne. Co do tego nie ma wątpliwości - mówił były premier. - Mało jest tak uroczych, zachwycających terenów jak tu. Prowadziłem wycieczki po Górach Stołowych i spotykałem zauroczonych zachodnich turystów, ale do dziś są tam miejscowości całkowicie upadłe, które nie funkcjonują. Widać, że pomimo braku wsparcia udało wam się tu, w Wałbrzychu, dokonać ogromnego skoku.



Jak mówił Jerzy Buzek, Komisja Europejska nie przewidziała Funduszu Sprawiedliwej Transformacji w budżecie unijnym, więc wprowadził go jako fundusz zupełnie oddzielny, nie z perspektywą 7 lat, lecz 30. Najwięcej skorzystają na nim miasta śląskie, w których wciąż jest wydobycie, ale nie tylko one.

- Będziemy zmieniać transport, autobusy miejskie, pociągi, będziemy zmieniać rolnictwo z uwzględnieniem dobrostanu zwierząt i zdrowia gleby. To, w jaki sposób hoduje się dziś zwierzęta, odkłada się w ich organizmach z powodu stresu w postaci związków chemicznych, a my to potem konsumujemy. Na pewno trzeba będzie odejść od tej konsumpcji mięsa, jaką znamy. Ale trzeba zacząć od zatrutego powietrza. Ograniczenie wydobycia kopalin już nie dotyczy Wałbrzycha, ale widzimy, jakie skutki wywarło tu 200 lat eksploatacji węgla - mówił były premier.

Czyli na nowych środkach mogą skorzystać wszyscy, także firmy znajdą coś dla siebie. Cały budżet Funduszu wyniesie 7,5 mld euro, a Polska może z tego uzyskać 2 mld - te pieniądze trafią do wskazanych regionów, a podstawowym warunkiem będzie stworzenie przez nie własnych programów terytorialnych korzystania z Funduszu, zawierających projekty redukcji niskiej emisji, tak zwanego rolnictwa precyzyjnego, czyli ograniczenia nawozów sztucznych, zastąpienia paliw stałych nie tylko gazem ziemnym, ale także biogazem czy wodorem - i inne projekty chroniące środowisko.

- Fundusz Sprawiedliwej Transformacji wchodzi po to, żeby płacić za projekty, będziemy go wprowadzać stopniowo, za rok, trzeba mieć projekty i pełne porozumienie z mieszkańcami. Wielkie firmy przemysłowe w ramach funduszu również mogą być przekształcane, czego wcześniej nie było. O tym trzeba głośno mówić, że redukcja emisji nie spowoduje upadku, przyniesie nowe miejsca pracy, nowe technologie i będziemy żyć w zupełnie nowym świecie, pełnym zieleni, oddechu i zdrowym - podsumował Jerzy Buzek.

A jest o co walczyć, wedle wstępnych założeń Just Transition Fund to środki rzędu 2 mld euro, które będą nakierowane głównie na projekty wystosowywane przez obszary pogórnicze "w transformacji". Wałbrzych aspiruje do zaliczenia obszaru aglomeracyjnego w poczet tych terenów, które po likwidacji przemysłu górniczego przechodzą od lat 90. XX wieku intensywną i wciąż nieukończoną transformację. W przystosowaniu pogórniczego miasta do nowej rzeczywistości mają służyć m.in. projekty dotyczące rewitalizacji, energii odnawialnej, czy źródeł pozyskiwania wody.    

Przypominamy też:
SZEŁEMEJ W BRUKSELI O FUNDUSZACH DLA POGÓRNICZEGO WAŁBRZYCHA
Wałbrzych: Jerzy Buzek - Deklaracja Sudecka 2030? Popieram
ODWIEDZINY PRZEDSTAWICIELA KOMISJI EUROPEJSKIEJ [FOTO]
GOŚCIE Z KOMISJI EUROPEJSKIEJ O PRZYSZŁOŚCI WAŁBRZYCHA
O WAŁBRZYCHU I REGIONIE ROZMAWIANO W BRUKSELI
WAŁBRZYCH: POWSTAŁA DEKLARACJA SUDECKA - POZNAJ JEJ TREŚĆ
REGION SUDETY 2030 STAJE SIĘ FAKTEM?
WOJEWÓDZTWO NA PÓŁ? SUBREGION SUDETY 2030
URZĄD MARSZAŁKOWSKI DO WAŁBRZYCHA?
DROGI S3 I S8 TO BYĆ ALBO NIE BYĆ NASZEGO REGIONU


Zobacz też:
Wałbrzych: U nas zielona energia i ekologiczna żywność?
Wałbrzych: czy geotermia to przyszłość naszego ogrzewania? (MAPA)

Wałbrzych - środki z Europejskiego Banku Inwestycyjnego:
120 MLN ZŁ Z UE NA REWITALIZACJĘ [LISTA PROJEKTÓW]
WAŁBRZYCH Z EUROPEJSKIM DOFINANSOWANIE, UMOWA PODPISANA!