08.01.2019 07:15 | Źródło: ZDKiUM

Wałbrzych: Autobusy elektryczne - kiedy i gdzie najszybciej?

Zgodnie z wymogami Ustawy o elektromobilności Wałbrzych zobowiązany jest zapewnić we flocie autobusów obsługujących komunikację miejską pojazdy elektryczne. Powstały dla ZDKiUM raport - analiza kosztów i korzyści wprowadzenia elektrobusów - wskazuje m.in. na których liniach takie autobusy mogłyby ruszyć najszybciej, a także czy taka inwestycja z własnych środków jest opłacalna.

Kiedy pierwsze autobusy zeroemisyjne?

Dokument został sporządzony zgodnie z wymaganiami Ustawy o elektromobilności przez zespół realizatorski Audytel S.A. na zlecenie Miasta Wałbrzych. Opublikowany w grudniu raport we wskazuje na to, że Ustawa o elektromobilności wskazuje, że jednostki samorządu terytorialnego posiadające 50 tys. mieszkańców i prowadzące na swoim terenie transport publiczny mają obowiązek wprowadzenia do swojej floty zeroemisyjnego taboru autobusowego sukcesywnie. Zawartość takich pojazdów w całkowitej liczbie pojazdów powinien wynosić: 5% wszystkich autobusów taboru od 31.12.2020 r., 10% od 31.12.2022 r., 20% od 31.12.2024 r. i 30% od 31.12.2027r..

W Wałbrzychu obecnie wykorzystywane autobusy stanowią własność miasta (20 sztuk - 34%) oraz Śląskiego Konsorcjum Autobusowego (38 sztuk). Wszystkie spełniają wysoką normę emisji spalin EURO 5 i zostały zakupione w latach 2012 - 2013.

By spełnić warunki ustawy Wałbrzych powinien mieć we flocie pojazdy elektryczne:
- 3 - autobusy elektryczne do końca 2020 roku,

- 6 - autobusów elektrycznych do końca 2022 r.

- 12 - autobusów elektrycznych do końca 2024 r.

oraz - 18 - autobusów elektrycznych do końca 2027 roku.

Jak spełnić obowiązek?

Twórcy raportu sygnalizują, że rok 2020 r. będzie strategicznym z punktu widzenia gminy, wówczas musi zainwestować w pierwsze 3 autobusy oraz niezbędną infrastrukturę do ich ładowania. Wskazano konieczność przygotowania stacji wolnego ładowania (typu Plug-in) w Zajezdni SKA przy ul. Ludowej 1D oraz stacji szybkiego ładowania (pantografowych) na pętlach wybranych linii autobusowych. Inwestycje te łącznie z zakupem 3 autobusów elektrycznych do roku 2021 generują koszt rzędu 8 843 000 zł. Przytaczany przez autorów raportu koszt zakupu 12-metrowego autobusu elektrycznego to ok. 2,15 mln zł netto, a autobusu 18-metrowego to już ok. 2,5 mln zł netto.

W najbliższych latach ZDKiUM nie planuje zwiększenia taboru lub jego wymiany, jednak przewidywany jest stopni owy wzrost wielkości pracy przewozowej. Obecnie roczna praca przewozowa pojazdów komunikacji miejskiej w Wałbrzychu wynosi 4,532 mln wozokilometrów.

Autorzy wskazują samorządowi dwa rozwiązania gwarantujące spełnienie obowiązku ustawowego. Może to być zakup autobusów elektrycznych ze środków gminy lub podpisanie umowy na świadczenie usług zbiorowego transportu publicznego uwzględniających wymagania nałożone przez ustawodawcę.

Która linia może być pierwsza?

Sieć komunikacyjną miasta Wałbrzych tworzy 13 linii autobusowych. Analiza technicznych możliwości wdrożenia elektromobilności do systemu transportu publicznego w Wałbrzychu wskazała na dostępność wymaganych parametrów sieci elektroenergetycznej wymaganych do przyłączenia infrastruktury ładowania autobusów elektrycznych.
Wytypowano zostały również linie komunikacji, na których zastosowanie pojazdów elektrycznych będzie najbardziej efektywne. Mogły to być linie, których minimalna długość linii wynosi 10 km, obsługują trasę również poza szczytem, a także posiadają odpowiedni wskaźnik czasu przejazdu. Linie 8, 9, 11, 15, 18 zostały wytypowane wg kryterium dotyczącego: długości tras,

zgęszczenia przystanków, czasu przejazdu oraz liczby pojazdów na linii poza szczytem.

Według Ustawy o elektromobilności Miasto Wałbrzych powinno do 2021 r. wprowadzić do eksploatacji 3 autobusy elektryczne.

Uwzględniając uwarunkowania związane z możliwością instalacji stacji ładowania autobusy elektryczne mogą początkowo obsługiwać wyłącznie, wg raportu, jedynie linie 9 i 11. To one mogłyby zostać jako pierwsze zelektryfikowane. Dlaczego nie 8, 15, czy 18? Linie te dyskwalifikują m.in. to że linia nr 15 obsługuje kurs poza granice kraju. W prowadzenie autobusów elektrycznych wymagałoby podpisania porozumienia z podmiotem zagranicznym, przeciwko nim świadczy też obecność na ich trasie infrastruktury uniemożliwiającej przejazd wysokiego taboru (wiadukty) i brak możliwości budowy punktów ładowania w parku krajobrazowego lub położenie ostatniego przystanku w centrum miasta.

Elektryczny tabor - czy to opłacalne?

Na podstawie rachunku ekonomicznego opłacalności powolnego przechodzenia na tabor elektryczny oraz wariantu - pozostania przy autobusach konwencjonalnych stwierdzono mniejszą opłacalność inwestycji w zakresie zakupu autobusów elektrycznych niż tych konwencjonalnych.

Twórcy raportu podkreślają natomiast to, że zakup autobusów elektrycznych mimo małego stopnia opłacalności niesie za sobą znaczne korzyści środowiskowe i społeczne. Skutkiem wprowadzenia pojazdów zeroemisyjnych będzie ograniczenie emisji NOx oraz

niemetanowych lotnych związków organicznych NHMC/NMVOC. Koszt środowiskowy wynikający z emisji szkodliwych substancji przez eksploatowaną flotę autobusów po wprowadzeniu przejścia na transport niskoemisyjny zmniejszy się o 5 mln złotych na przestrzeni lat 2021 - 2032.

Wdrożenie pojazdów elektrycznych do systemu komunikacji miejskiej miasta Wałbrzych wymaga przygotowania zaplecza technicznego jednak - jak podkreślają twórcy raportu - inwestycja ta, nie jest uzasadniona ekonomicznie w przypadku zakupu pojazdów z funduszy miasta Wałbrzycha. Wskazano natomiast, że tego typu działania znajdą obecnie uzasadnienie ekonomiczne

jedynie w przypadku uzyskania wysokiego dofinansowania bezzwrotnego (lub bardzo nisko oprocentowanej pożyczki), które odciąży inwestora w początkowych fazach wdrażania zeroemisyjnego transportu publicznego.

Co ważne, autorzy przygotowujący raport nie wzięli pod uwagę lawinowego wzrostu cen energii elektrycznej dla samorządów, z którym mamy obecnie do czynienia. Przy jego uwzględnieniu, a także uwzględnieniu tego, że energia elektryczna użyta do transportu zeroemisyjnego pochodzi ze spalania węgla czyni zakup elektrycznego taboru za pieniądze własne gmin jeszcze mniej opłacalnym zarówno pod względem finansowym, jak i z uwagi na koszty środowiska naturalnego.

Zobacz też:
WAŁBRZYCH TESTOWAŁ ELEKTRYCZNY AUTOBUS URSUSA [FOTO]

oprac. i fot. Elżbieta Węgrzyn
Zdjęcie archiwalne - prezentacja autobusu elektrycznego w Wałbrzychu
Całość raportu dostępna jest na stronie ZDKiUM