Mamy Święto Niepodległości

Polskie Święto Niepodległości obchodzone było z przerwami, w czym znalazły odzwierciedlenie dzieje naszego narodu i państwa w ciągu ostatnich stu lat. Podobnie było z drugim naszym świętem narodowym, dniem ogłoszenia Konstytucji Trzeciego Maja. Święto 11 listopada zostało ustanowione ustawą z 23 kwietnia 1937, zniesione ustawą Krajowej Rady Narodowej 22 lipca 1945, a przywrócone przez Sejm PRL ustawą z 15 lutego 1989 pod nazwą „Narodowe Święto Niepodległości”.

Wprawdzie odzyskiwanie niepodległości przez Polskę po 123 latach nieistnienia na mapach Europy było procesem stopniowym i nie dokonało się jednego dnia, ale można powiedzieć, że 11 listopada, po przybyciu do Warszawy marszałka Józefa Piłsudskiego, rozdzieleni na trzy zabory Polacy zdali sobie sprawę, co się dzieje i według relacji prasy i świadków ogarnęła ich euforia i wyszli na ulice.

Tymczasem już 7 października Rada Regencyjna ogłosiła niepodległość Polski, 28 października polscy posłowie do parlamentu austriackiego powołali specjalną komisję, która miała przejąć władzę w Galicji, 23 października Józef Świeżyński powołał pierwszy rząd, a 31 października rozpoczęło się rozbrajanie garnizonów niemieckich i austriackich. Rząd Ignacego Daszyńskiego powstał w Lublinie 7 listopada.

Nie świętujemy jednak 7 października ze względu na to, że historycy II RP uznali dzień 11 listopada za o wiele bardziej symboliczny, ze względu na przejęcie władzy przez marszałka Piłsudskiego, czy rozbrojenie garnizonu niemieckiego w Warszawie. Warto wiedzieć, że właśnie ta data, ze względu na rozejm w Compiègne jest uważana za koniec I wojny światowej i świętowana także przez inne narody. Anglicy obchodzą wtedy Poppy Day, Dzień Maku, gdy na ulicach sprzedaje się maki, a dochód z nich przeznaczany jest na ochronę cmentarzy żołnierskich. Amerykanie obchodzą Dzień Weterana.

Mimo, że dzień ten ustalono u nas dopiero w 1937 roku, Polacy świętowali 11 listopada już od rocznicy odzyskania niepodległości w 1919 roku. Od 1926 było to święto wolne od pracy dla urzędników państwowych, w 1932 roku dzień wolny dla uczniów. Zwyczajowo urządzano wtedy defilady wojskowe i nadawano odznaczenia państwowe.

W czasach PRL 11 listopada świętowano nielegalnie i można za to było trafić do aresztu. Wyjątkiem był okres przed stanem wojennym, lata 1980-1981. Na początku lat 90-tych dzień ten stał się ponownie świętem wolnym od pracy i od tej pory rozwija się tradycja obchodzenia go nie tylko w postaci składania kwiatów w miejscach pamięci narodowej, nabożeństw za Ojczyznę, parad wojskowych czy marszów Niepodległości, ale także biegów, rajdów, imprez rekonstrukcyjnych, koncertów i przedstawień, a nawet serwowania patriotycznych potraw w restauracjach czy imprez sportowych. U nas też jest sporo wydarzeń - można się włączyć:

Dziś obchody i imprezy z okazji 11 listopada odbędą się w naszym mieście:
11 LISTOPADA W WAŁBRZYCHU: OBCHODY, IMPREZY I ORGANIZACJA RUCHU

W powiecie:
11 LISTOPADA W POWIECIE: ŚPIEWAJĄCO, SPORTOWO I SMACZNIE

W Świebodzicach:
ŚWIEBODZICE: ŚWIĘTO NIEPODLEGŁOŚCI NA BASENIE

W Świdnicy:
ŚWIDNICA PATRIOTYCZNIE: KIEŚLOWSKI, MICKIEWICZ I LUXTORPEDA

W Jaworzynie Śląskiej:
POCIĄGIEM ORZEŁ BIAŁY NA 11 LISTOPADA

A także w innych pociągach:
11 LISTOPADA POCZĘSTUJĄ JABŁKAMI W POCIĄGACH

Opr. Magdalena Sakowska
Foto: Elżbieta Węgrzyn