Co z dawnym cmentarzem żydowskim?

W kamiennogórskim ratuszu gościł Michael Schudrich, naczelny rabin Polski. Jak informuje tamtejszy urząd miasta, do spotkania doszło na prośbę rabina Schudricha, a uczestniczyli w nim, obok burmistrza Krzysztofa Świątka, kierownicy merytorycznie powiązanych ze sprawą wydziałów urzędu oraz kierownik jeleniogórskiej Delegatury Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków Wojciech Kapałczyński. Wbrew wcześniejszym deklaracjom w spotkaniu nie uczestniczył wojewoda dolnośląski.

Na razie żadnych zmian

Krzysztof Świątek przedstawił swoje stanowisko w sprawie miejsca po byłym cmentarzu żydowskim, który, jak wynika z ustaleń i badań historycznych, w okresie II wojny światowej wykorzystywany był przez Niemców jako miejsce pochówku ofiar wojennych - przedstawicieli innych narodowości i wyznań. Burmistrz zapowiedział, że ze względu na liczne kontrowersje, jakie wzbudza ostatnio temat byłego cmentarza, w miejscu tym nie będą prowadzone żadne prace archeologiczne. Nie ma też planu ustawienia tam pomnika lub innego monumentu. Działania miasta ograniczać będą się tu do utrzymywania czystości i porządku na terenie skweru. Ze stanowiskiem tym, jak informuje urząd miasta, zgodzili się wszyscy uczestnicy spotkania.

Towarzyszący rabinowi Schudrichowi Aleksander Gleichgewicht, przewodniczący gminy żydowskiej we Wrocławiu, przedstawił krótki, ale bardzo ciekawy rys historyczny dotyczący powojennej historii Żydów na Dolnym Śląsku. Jak przyznał Wojciech Kapałczyński, wiele z tych faktów nie było powszechnie znanych. Uczestnicy spotkania zapowiedzieli też większą współpracę w przypadku działań obejmujących wspólną historię Żydów i Polaków na naszych terenach.

Jest jeszcze jeden cmentarz

W Kamiennej Górze znajduje się także jeden z najlepiej zachowanych cmentarzy żydowskich w regionie - przy ul. Katowickiej, nieopodal cmentarza komunalnego. Cmentarz założony został w 1824 roku. Jest w kształcie prostokąta o powierzchni 450 m², jego powierzchnia pierwotnie wynosiła 4330 m². Do czasów współczesnych zachowało się tu kilkadziesiąt nagrobków w dobrym stanie i z czytelnymi inskrypcjami w języku hebrajskim i niemieckim. Na terenie cmentarza znajduje się lapidarium ułożone z rozbitych części macew.

W latach sześćdziesiątych nekropolia była względnie zadbana. Pod koniec lat osiemdziesiątych pojawiło się tam nielegalne wysypisko śmieci. W 1989 roku cmentarz wpisany został do rejestru zabytków. W 2003 r. nekropolia została uporządkowana przez grupę „Antyschematy” oraz Kamiennogórskie Towarzystwo Regionalne, a w 2005 r. opiekę nad nim przejęła młodzież współpracująca z Muzeum Tkactwa Dolnośląskiego w Kamiennej Górze. W 2008 roku przeprowadzono na terenie cmentarza prace porządkowe, wycinając drzewa.



Czytaj też:
WAŁBRZYCH W SZCZEGÓŁACH: CMENTARZ ŻYDOWSKI W WAŁBRZYCHU (FOTO)
HISTORIA PEWNEGO POCHÓWKU PRZY ZAMKU KSIĄŻ I DWÓCH EKSHUMACJI

Opr. Magdalena Sakowska
Foto użyczone: UM Kamienna Góra, Wikipedia