Śródmieście: czy wieża Kolegiaty będzie udostępniona? Ma zapaść decyzja (FOTO)

Decyzja ma zapaść teraz...

Przypominamy, że wieża Kolegiaty p.w. Aniołów Stróżów liczy sobie 84 metry wraz z krzyżem i jest jedną z najwyższych w naszym regionie. Kościół jest bardzo młody, niedawno skończył sto lat, ale jego dzieje były dość burzliwe. Zaraz po wojnie rozbito część ściany wieży, żeby powiesić na niej dwa dodatkowe ogromne dzwony. To naruszyło jej konstrukcję i trzeba było to naprawić. Remont wieży trwał kilka lat, kosztował kilka milionów złotych i w ubiegłym roku został zakończony. Pisaliśmy o nim: ŚRÓDMIEŚCIE: WIEŻA KOLEGIATY WCHODZI W II ETAP (UNIKALNE ZDJĘCIA). Co dalej?



Jak informowaliśmy w 2017 roku (BĘDZIE STĄD WIDOK NA PÓŁ WAŁBRZYCHA), na wieży jest planowany ogólnodostępny punkt widokowy, pierwszy raz w jej powojennej historii. Utworzenie tego punktu to część większego programu, który ma uczynić wałbrzyską Kolegiatę atrakcyjniejszą dla turystów – i dla mieszkańców. Warunek podstawowy, czyli remont balustrad i tarasów z cegieł i piaskowca, został już spełniony. Jednak właśnie w tych dniach jest podejmowana decyzja, od której wszystko zależy.



- Projekt dopuszczenia tarasów wieży do ruchu turystycznego jest wciąż aktualny. Jestem po rozmowach ze strażą pożarną, to była konieczność i przed nami ostateczna opinia strażaków, a w przypadku wieży widokowej jest wymagane osobne wejście i zejście. Przejścia na wieży są bardzo wąskie, dwie grupy się nie wyminą, zobaczymy, czy to będzie technicznie możliwe - jeśli straż da nam zielone światło, już w tym roku będziemy pisać projekt i kosztorys dotyczący zabezpieczeń - mówi proboszcz parafii, ks. Wiesław Rusin. Jednak nie kryje, że strażacy mają sporo wątpliwości, bo wieża kościoła ma inną budowę niż wieża kościoła p. w. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Bielawie, przypominającego nieco nasz, ale starszego o trzy dekady. Została ona wyremontowana i dopuszczona do ruchu turystycznego w 2008 roku - i bardzo szybko stała się jedną z głównych atrakcji Bielawy dzięki wyjątkowemu widokowi na Góry Sowie. 



Jak dodaje proboszcz, balkony z balustradą ceglano-kamienną są umieszczone na wysokości 52 metrów, ale i tak jest z nich wyjątkowy widok. Byliśmy tam i potwierdzamy: WAŁBRZYCH: TAKIE ŚRÓDMIEŚCIE ZOBACZYMY Z WYREMONTOWANEJ WIEŻY (FOTO). Być może uda się tak przeprowadzić projekt, żeby był zgodny z przepisami pożarowymi, na pewno na górę nie będą mogły wchodzić duże grupy, ale może wieża będzie udostępniana okresowo. Czekamy na decyzję.



Poważny kryzys wieża przeżyła pod koniec XX wieku, kiedy to jej hełm odchylił się od pionu o 60 cm. Cały kościół jest posadowiony na pozostałościach mniejszego kościoła św. Michała, na skarpie nad doliną strumyka przepływającego pod dzisiejszą ul. Młynarską, który kiedyś wprawiał w ruch znajdujący się tam młyn. To kłopotliwe sąsiedztwo dla ogromnego gmachu Kolegiaty spowodowało, że wieża znalazła się w stanie bliskim przewróceniu się na ul. Młynarską i około roku 2000 wykonano nowy hełm. Był to właściwie jedyny remont w jej nowszej historii przed 2017.




W remoncie elewacja...

W roku 2023 przyszedł czas na odnowienie frontowej elewacji unikalnego zabytku.

- Za nami renowacja środkowej części fasady plus wymiana fugi, naprawa i uzupełnienie brakujących sterczyn, które pospadały w ciągu ostatnich lat. Ten etap kosztował 730 000 zł, na to zadanie otrzymaliśmy środki z programu rządowego Polski Ład - 500 000 zł i 100 000 zł z KGHM Polska Miedź, w tym roku będzie kontynuacja remontu fasady dzięki środkom z Rządowego Programu Ochrony Zabytków - to pół miliona złotych dofinansowania, o które występował samorząd i miasto będzie pośredniczyć w realizacji tego projektu. To będzie lewa i prawa część ściany frontowej, w tej chwili jesteśmy na etapie wyłaniania wykonawcy i po wyłonieniu będziemy się starać o promesę z banku finansującego inwestycje w zabytkach. Projekt mamy, jest nadzieja, że prace się zakończą do października lub listopada - zapowiada proboszcz. Środki na te prace wpisano do budżetu miasta: Wałbrzych: już wiadomo, jakie inwestycje zaplanowano na 2024 rok (LISTA, FOTO).



Na wkład własny parafia zbiera podczas mszy w każdą drugą niedzielę miesiąca, ale to za mało, by go sfinansować, są więc organizowane koncerty i wydarzenia charytatywne, można się też dołożyć wpłacając na numer konta bankowego parafii: 83 1090 2271 0000 0005 8400 2513. W tytule wpłaty należy podać: "Na cele kultu religijnego – remont Kolegiaty".


...w planach trasa turystyczna i ołtarz

Kilka lat temu pisaliśmy też o projekcie nowej trasy dla turystów:
ŚRÓDMIEŚCIE: POWSTANIE NOWA TRASA TURYSTYCZNA Z EPITAFIAMI. Jak mówi ks. Wiesław Rusin, ten wspólny pomysł parafii i urbanisty miejskiego Roberta Szymali na razie wciąż musi czekać ze względu na opóźniający się remont ul. Młynarskiej. W planach jest utworzenie przejścia po schodach od Młynarskiej tam, gdzie teraz jest mur. Epitafia mają być podświetlane, ale najpierw czeka je restauracja.



- W tej chwili ten remont opóźnia planowana przebudowa dwóch kamienic, narożnej z ul. Garbarską i sąsiedniej. Od paru lat ten projekt leży, ale my zaczynamy od renowacji epitafiów, napisaliśmy w zeszłym roku kilka projektów, w tym roku złożyliśmy je do Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków i do Funduszu Kościelnego. Otrzymaliśmy w zeszłym roku 10 000 zł z urzędu marszałkowskiego, jednak zrezygnowaliśmy, ponieważ koszt renowacji jednej tablicy to około 60 000 zł. Będziemy teraz pisać wnioski dotyczące pojedynczych płyt, w styczniu wyślemy wniosek ponownie do urzędu marszałkowskiego, złożyliśmy też w tym roku wniosek do ministerstwa kultury i dziedzictwa narodowego na prace remontowe w kościele i epitafia. Mamy nadzieję na środki choć z jednego ze źródeł, ale oczywiście jest też kwestia wkładu własnego - mówi ks. Rusin.



Jeśli środki będą, w tym roku ma się zacząć remont pierwszej z najbardziej zdewastowanych płyt nagrobnych w ścianie Kolegiaty. Będzie to nagrobek Joanny Rosiny Schaneberg, a kolejne przewidziane do renowacji należały do Anny Ursuli Lenkarten i burmistrza Hieronima Klose.



W zeszłym roku parafia wyremontowała także chodniki na swoim cmentarzu przy ul. Moniuszki, co było dużym projektem, który wciąż spłaca - i złożyła wniosek na renowację pięknego drewnianego ołtarza neogotyckiego zaatakowanego przez drewnojady. Kapitalny remont zagrożonego zabytku jest wyceniany na milion złotych, teraz czas na przygotowywanie wniosków - te prace również będą prowadzone etapami.




O dotacjach pisaliśmy w 2021 Wałbrzych, region: kto ma środki na remont zabytków? (LISTA) i w 2020: Wałbrzych, powiat i region: Które zabytki otrzymały dotację?, Wałbrzych i region: które zabytki dostaną dotacje? (FOTO)

Historia Kolegiaty i jej remontu, a także projektu punktu widokowego na wieży:
ŚRÓDMIEŚCIE: WIEŻA KOLEGIATY WCHODZI W II ETAP (UNIKALNE ZDJĘCIA)
ŚRÓDMIEŚCIE: WIEŻA WKRACZA W NOWE ŻYCIE (FOTO)
WAŁBRZYCH ŚRÓDMIEŚCIE: TRWA ZBIÓRKA NA RZECZ KOLEGIATY (FOTO)

RATUJMY WIEŻĘ KOLEGIATY
BĘDZIE STĄD WIDOK NA PÓŁ WAŁBRZYCHA
WAŁBRZYCH: 450-LETNI ZABYTEK DO REMONTU

Zobacz też:
Wałbrzych: dotacje na remont 22 zabytków - które do renowacji? (LISTA)

Wałbrzych: Historia kolegiaty p.w. św. Aniołów Stróżów
Wałbrzych - kolegiata: Największe wrażenie zrobiły witraże…
Śródmieście: zaproszenie na koncert w Kolegiacie
Śródmieście: już wkrótce koncert na rzecz remontu Kolegiaty

Śródmieście: tu była parafia legendarnego niemieckiego księdza