| Źródło: Słownik geografii turystycznej Sudetów, tom 10 Góry Wałbrzyskie, red. Marek Staffa, Wydawnictwo I-BiS, Wrocław 2005, polska-org.pl, wbo.walbrzych.eu
Ptasia Kopa: może kiedyś znów tu będzie wieża widokowa? (FOTO)
Nazwa?
Ptasia Kopa (590 m n.p.m.) - i chyba pod takim imieniem zna ją każdy wałbrzyszanin, choć w Wikipedii i słownikach jest bardziej zasadniczo "Ptasia Góra" - to jest nazwa urzędowa i można spotkać w internecie burzliwe dyskusje między zwolennikami obu. Ptasia Kopa jest bezpośrednim nawiązaniem do dawnej niemieckiej nazwy Vogelkoppe. Drugiej nazwy, Vogelkippe, lepiej nie tłumaczyć. Kippe to po niemiecku "wysypisko śmieci". Była jeszcze wersja "Ptasi Kamień", może ze względu na "Lisi Kamień" obok?
Powiązania rodzinne?
Tworzy wraz z Lisim Kamieniem (613 m) i Czarnotą (526 m) dość wyrównany grzbiet w północnej części Gór Wałbrzyskich. W samym środku Wałbrzycha, otoczona dzielnicami Poniatów i Stary Zdrój.
Życie wewnętrzne?
Ptasia Kopa, jak jej bratnie wzniesienia, jest zbudowana z dolnokarbońskich zlepieńców, mułowców i łupków kwarcowych, a na południowym stoku także z górnokarbońskich piaskowców, zlepieńców i mułowców z pokładami węgla kamiennego. Na stokach leżą eratyki będące śladem granicy zasięgu lodowca skandynawskiego. Eratyk to mądrzejsza nazwa głazu narzutowego. Do tego na stokach góry można natknąć się na ślady po wydobyciu rud ołowiu i srebra, które prowadzono w XIV–XV w. Potem przerzucono się na węgiel.
I życie zewnętrzne?
Pod wierzchołkiem są skałki, to one nazywane były Ptasim Kamieniem. Żeby nie było - Lisi Kamień ma swoje.
Popularność?
Zawsze była duża. Nie mamy świadectw z czasów poprzedzających te, kiedy Stary Zdrój, czyli Altwasser, stał się jednym z najsłynniejszych kurortów w regionie. Ale kiedy się nim stał, to Ptasia Kopa stała się automatycznie celem wycieczek kuracjuszy, którzy chcieli stamtąd popatrzeć sobie na okolicę, podobnie jak to było później ze Wzgórzem Gedymina w Szczawnie-Zdroju. Podobno już w 1838 na Ptasiej Kopie stał szałas czy chatka wybudowana właśnie z myślą o nich. W końcu las mieszany porastający szczyt wyrósł tak wysoko, że postanowiono wznieść tam wieżę widokową. To pocztówka z lat 1910-1915, dodana na portalu polska-org.pl przez użytkownika o pseudonimie Runner.
Wieża widokowa
Jak pisze Marek Staffa, na przełomie stuleci - w 1897, a może dopiero w 1905 wybudowano na szczycie Ptasiej Kopy drewnianą cylindryczną basztę z platformą na szczycie. Badacz uważa, że druga z dat mogła być datą przebudowy lub wręcz wyburzenia starej i postawienia nowej wieży, oryginalnej ażurowej konstrukcji z platformami na kilku poziomach. To nie był koniec - obok tej konstrukcji stanęła - gdzieś w okolicach roku 1920 - wieża triangulacyjna, która - zapewne po wymianie drewnianych elementów - stała jeszcze w latach 60-tych. To zdjęcie dodane przez użytkownika Ragnar na portalu polska-org.pl:
I inne nieruchomości
Pod koniec XIX wieku na szczycie pojawiła się nie tylko wieża. Powstało tam także dwukondygnacyjne schronisko - Vogelkoppebaude - trochę murowane, a trochę drewniane, przy nim restauracja ogródkowa, obok muszla koncertowa. Okres prosperity tego miejsca trwał krótko, w roku 1924 schronisko przebudowano - a może odbudowano - jednak jeszcze przed 1939 zniszczył je pożar, a może i nie było już potrzebne, bo w 1931 roku u podnóża góry zbudowano duże schronisko młodzieżowe. Po 1945 nikt już nie próbował odrestaurować obiektów na szczycie, pokonał je czas i warunki pogodowe, a resztki rozebrano. To pocztówka z lat 1905-1910 dodana przez użytkownika Ragnar na portalu polska-org.pl:
Stan na dziś
Jak pisze Petroniusz na portalu polska-org.pl: Blisko szczytu Ptasiej Kopy działało schronisko (restauracja) z pawilonem muzycznym. Niedaleko, na szczycie wzniesienia, stała wieża widokowa. Zimą na zboczu Ptasiej Kopy funkcjonował tor saneczkowy. Właścicielem schroniska był Arthur Schubert. Schronisko spłonęło w roku 1938. Prowizoryczna altana postawiona w jego miejscu została zniszczona jeszcze przed rokiem 1945. Wieża widokowa została rozebrana w latach 80. XX wieku. Po wieży pozostały fundamenty, po pawilonie muzycznym fragmenty muru z cegieł. W miejscu dawnego schroniska jest pusty plac. To pozostałości muszli koncertowej:
Na Ptasiej Kopie jest ono w trakcie zmian, o czym pisaliśmy niedawno: WAŁBRZYCH: 14 KM NOWYCH GÓRSKICH SZLAKÓW SPACEROWYCH. Prowadzą one licznymi drogami i ścieżkami wokół szczytu, a dla ludzi szybko zużywających obuwie informacja, że przebiega tamtędy niebieski europejski długodystansowy szlak pieszy E3 na odcinku z centrum Wałbrzycha do Dziećmorowic i dalej. Na Ptasią Kopę wchodzi się nim od ul. Świerkowej lub od ul. Rodziny Burczykowskich i Legnickiej. Od strony północnej znajduje się łąka, a z punktu z ogniskiem i ławkami w jej najwyższym miejscu widać Poniatów, strefę ekonomiczną i fragmenty Piaskowej Góry oraz Podzamcza.
Przyszłość?
Początek przełomu nastąpił być może teraz - w roku 2020, wraz z nowymi zasadami budżetu obywatelskiego pojawił się projekt obejmujący przygotowanie terenu i budowę 50-metrowej wieży widokowej z niewielkim tarasem widokowym i kabiną obserwacyjną na szczycie Ptasiej Kopy. Wieża widokowa miała być wybudowana na podstawie projektu dostrzegalni p.poż z możliwością spersonalizowania wieży do potrzeb turystycznych. W celu personalizacji wieży można dodać elementy wyróżniające typu opaska metalowa z atrapą nóg metalowych, zadaszenia na dole wieży itd., aby wygląd wieży i konstrukcji był niepowtarzalny. Projekt i wygląd ostateczny jest do uzgodnienia w ramach środków WBO (wbo.walbrzych.eu/projekt/8452). Tak wyglądają wieże, które pomysłodawcy podają jako przykład:
Twórcy projektu argumentowali, że: Ptasia Kopa znajduje się w środku miasta Wałbrzycha - z jej szczytu rozpościera się widok na panoramę miasta, m.in. na takie dzielnice jak: Nowe Miasto, Stary Zdrój, Piaskowa Góra, Podzamcze, Szczawienko, Poniatów. Byłby to kolejny punkt na mapie Wałbrzycha do odwiedzenia nie tylko przez mieszkańców Wałbrzycha ale także turystów odwiedzających nasz region. Byłaby świetnym uzupełnieniem istniejących już wież na Borowej, Trójgarbie czy Chełmcu. Z pewnością przyciągałaby turystów wjeżdżających do miasta od strony Świebodzic - bowiem pierwszym wzniesieniem widocznym przy wjeździe jest właśnie Ptasia Kopa, na której szczycie stałaby widoczna wieża. Powoływali się też na istnienie budowli przedwojennej. To pocztówka z przełomu wieków XIX i XX dodana przez administratora Maras na polska-org.pl:
Niestety, projekt nie został zaakceptowany, o czym pisaliśmy: WAŁBRZYCH: WIEŻY NA PTASIEJ KOPIE NIE ZBUDUJĄ, ALE WYKONAJĄ... Jak czytamy w wyjaśnieniu: Koszt inwestycji został podany w jednej ogólnej kwocie. Brak informacji o poszczególnych elementach kosztorysu i ich wycenie. W ocenie pracowników merytorycznych rzeczywista kwota budowy tej wieży to koszt od 1 500 000 zł do 3 000 000 zł. Przykładowo postawienie wieży widokowej o wys. 27,5 m na Trójgarbie kosztowało ok. 1 800 000 zł, a wieży widokowej na górze Borowej o wys. 16,5 m kosztowało ok. 1 030 000 zł. Ponadto budowa wieży wymaga uzyskania zgód m.in. Nadleśnictwa Wałbrzych, Spółki Tauron, a przede wszystkim ze względu na swoją wysokość (50 m) Urzędu Lotnictwa (wbo.walbrzych.eu/projekt/8452).
Niestety, budowa wieży widokowej raczej nie dałaby się przeprowadzić na raty w kolejnych edycjach budżetu obywatelskiego - ale może pomysłodawcy znajdą jakiś sposób, żeby sprostać wymaganiom komisji budżetu i wystąpią z nim ponownie? Może wystarczy niższa wieża? Czas pokaże.
Polecamy nasz cykl o wieżach i punktach widokowych:
WIEŻE WIDOKOWE W WAŁBRZYCHU I NAJBLIŻEJ WAŁBRZYCHA [LISTA i FOTO]
PLATFORMA NA STOŻKU WIELKIM - CZY JEST JAKAŚ SZANSA? (FOTO)
BOGUSZÓW-GORCE: NOWA WIEŻA WIDOKOWA W REGIONIE. JEST POMYSŁ!
BĘDZIE 11 NOWYCH WIEŻ WIDOKOWYCH W REGIONIE (WIZUALIZACJE)?
REGION: GDZIE POJAWI SIĘ KOLEJNA WIEŻA WIDOKOWA? [WIZUALIZACJE]
KOLEJNY PUNKT WIDOKOWY POWSTANIE NA WIEŻY KOŚCIOŁA (FOTO)
MAŁA SOWA: BĘDZIE SPACER W KORONACH DRZEW I KOLEJ LINOWA
DZIKOWIEC: SPACER W CHMURACH I NAJWYŻSZA WIEŻA W REGIONIE?
JEST SZANSA NA JESZCZE JEDNĄ WIEŻĘ WIDOKOWĄ W OKOLICY?
WIELKA KOPA - ŚWIETNA WIADOMOŚĆ DLA WIELBICIELI WIEŻ WIDOKOWYCH [WIZUALIZACJE]
A to wieże historyczne:
CO TO ZA RUINA NA WZGÓRZU GEDYMINA? [FOTO]
WIEŻA JAK Z "WŁADCY PIERŚCIENI" (ZDJĘCIA)
Inne szczyty, które przedstawiliśmy:
Góry Wałbrzyskie:
Borowa:
GÓRA BOROWA: WARTO ODWIEDZIĆ WIEŻĘ, BĘDĄ TU NOWE SZLAKI (FOTO)
WIEŻA BOROWA - SĄ NOWE SZLAKI I JEST NAGRODA! (FOTO)
Niedźwiadki:
NIEDŹWIADKI MAJĄ SWOJEGO DUCHA (FOTO)
Chełmiec:
WAŁBRZYCH - CHEŁMIEC: POPOŁUDNIE Z WIELKĄ GÓRĄ (FOTO)
CHEŁMIEC - SIEDZIBA WIEDŹMY TOBMETZEN (FOTO)
CHEŁMIEC WIEŻA WIDOKOWA: RUSZA REMONT, CO SIĘ ZMIENI? (FOTO)
Mniszek:
BOGUSZÓW-GORCE: MNISZEK - NA TEJ GÓRZE NIC NIE JEST OCZYWISTE (FOTO)
Trójgarb:
WIEŻA NA TRÓJGARBIE: TEN WIDOK WBIJA W PODŁOGĘ [FOTO]
WIEŻA NA TRÓJGARBIE - NADESZŁA DŁUGO OCZEKIWANA CHWILA
WIEŻA NA TRÓJGARBIE: TE JESIENNE PRZESTRZENIE BĘDĄ SIĘ ŚNIĆ (FOTO)
Jagodnik:
MASYW TRÓJGARBU: JAGODNIK - FANTASTYCZNE RUINY ZAMKU (FOTO)
Węgielnik:
TAK WIDAĆ WAŁBRZYCH I CHEŁMIEC Z... ANIELSKIEJ GÓRY (FOTO)
Jałowiec:
PLATFORMA WIDOKOWA NA JAŁOWCU: WARTO ZOBACZYĆ I BLISKO (FOTO)
Barbarka:
GÓRA BARBARKA I JEJ TRZY SEKRETY (FOTO)
Wzgórze Gedymina:
CO TO ZA RUINA NA WZGÓRZU GEDYMINA? [FOTO]
Góry Kamienne:
Lesista Wielka:
LESISTA WIELKA: WIELKA, LESISTA I Z NIEZWYKŁYMI WIDOKAMI (FOTO)
LESISTA WIELKA - GÓRA, KTÓRA GWIŻDŻE, BUCZY I PARUJE (FOTO)
Suchawa:
SUCHAWA - ŚWIAT Z TRACHITOWEJ GÓRY (ZDJĘCIA)
Waligóra:
KSIĘŻNA DAISY: PROJEKT HEIDELBERG: DZIKA GÓRSKA REZYDENCJA
Stożek Wielki:
PLATFORMA NA STOŻKU WIELKIM - CZY JEST JAKAŚ NADZIEJA? (FOTO)
Ruprechticki Spiczak:
RUPRECHTICKI SZPICZAK - WIDOKU Z TEJ WIEŻY NIE ZAPOMNICIE! (FOTO)
Dzikowiec:
DZIKOWIEC ZACHĘCA PANORAMĄ Z WIEŻY WIDOKOWEJ (FOTO)
DZIKOWIEC - WYJĄTKOWE JESIENNE WIDOKI [FOTO]
GÓRA DZIKOWIEC - MIEJSCE AKTYWNEGO WYPOCZYNKU W REGIONIE
Gomólnik Mały:
GOMÓLNIK MAŁY: Z DZIKIEJ GÓRY BEZ SZLAKÓW ŚWIETNY WIDOK (FOTO)
Góry Sowie:
Wielka Sowa:
WIELKA SOWA - W NASZYM REGIONIE WYŻEJ SIĘ NIE DA [FOTO]
Masyw Ślęży:
ŚLĘŻA: GÓRA TAJEMNIC, PIORUNÓW, ZAMKU, KOŚCIOŁA, NIEDŹWIEDZIA I... (FOTO)
Tekst i foto: Magdalena Sakowska
Zdjęcia archiwalne: polska-org.pl (zdjęcie główne: pocztówka z lat 1910-1914 dodana przez administratora Ragnar)
Napisz komentarz
Komentujesz jako: Gość Facebook Zaloguj