Wałbrzych: Szczawnik będzie przesunięty po raz kolejny (FOTO)

Jak dowiedzieliśmy się od przedstawicieli inwestora, Szczawnik zostanie przesunięty na długości 700 metrów, od wiaduktu nad ul. Wieniawskiego do ul. Wyszyńskiego. Na tym dystansie zmieni swój przebieg średnio o 20-30 metrów, ale mogą się zdarzyć nawet większe odległości, ze względu na jego meandry.



- Część Szczawnika zostanie zamknięta, pod ulicami Długą i Wyszyńskiego, ale generalnie pozostanie on otwarty. Podczas prac związanych z jego przesuwaniem ul. Długa pozostanie przejezdna. Stare koryto Szczawnika docelowo zostanie zlikwidowane, bo będzie przebiegało pod drogą. W rejonie ronda musi się to stać szybko, żeby uwolnić front robót, natomiast przy ul. Topolowej prace będą się toczyć w trakcie trwania całej inwestycji - mówi Andrzej Piękny, główny specjalista do spraw inwestycji i remontów Zarządu Dróg, Komunikacji i Utrzymania Miasta.




Szczawnik już wcześniej miał przesuwane koryto, przeszło sto lat temu, bo...  zagrażał wodom mineralnym Szczawna-Zdroju. Wtedy przesunięto go, a potem zakryto na długości około 200 metrów między Wieżą Anny a dzisiejszym Zakładem Przyrodoleczniczym, wówczas Łazienkami Luizy. Dziś spacerujący po Parku Zdrojowym często nie mają pojęcia, że kilka metrów pod ich stopami płynie potok.





- Wcześniej Szczawnik płynął tam, gdzie dziś jest ul. Kościuszki. Tam, gdzie dziś jest jego zakryty przebieg, płynęła odnoga nazywana Młynówką, oddzielająca się od głównego nurtu nieopodal Wieży Anny, a łącząca się z nim właśnie obok Zakładu Przyrodoleczniczego. Był obok niego spory staw i stał tam młyn, jako pamiątkę po nim w Zakładzie eksponowano później kamienie młyńskie - mówi Iwona Czech, prezes Towarzystwa Miłośników Szczawna-Zdroju. 





Dlaczego przesunięcie koryta okazało się konieczne? Jak mówi Iwona Czech, prawie wszystkie wody mineralne znane w Szczawnie wypływały w korycie Szczawnika przy dzisiejszej pijalni wód.

- Trzeba było ratować ich sterylność. Szczawnik wypływał z Chełmca i przepływał przez cały przemysłowy Biały Kamień, niosąc ścieki przemysłowo-komunalne, które zagrażały wodom. Koryto przesunięto o około 80 metrów w kierunku Alei Zemplina, obok muszli koncertowej, połączono je z korytem Młynówki i tam Szczawnik płynie do dziś. A poprzednie koryto pod ulicą Kościuszki osuszono i stało się korytem technicznym służącym ochronie wód. Pamiętajmy, że pod tym rejonem Szczawna wszędzie jest skała, a nie można było użyć dynamitu, bo na Starym Zdroju wody mineralne uciekły z powodu prac i odstrzałów górniczych, co spowodowało śmierć tego uzdrowiska. Koryto przesuwano zatem ręcznie, mam fotografię archiwalną, na której widać 150 pracowników włoskich, jak rąbią kilofami nowe koryto. Mam też zdjęcie od osoby prywatnej, datowane na 1907, czyli na początek prac, na którym widać płynący dawnym korytem Szczawnik, pijalnię wód i dzisiejszą ul. Wojska Polskiego z kaplicą ewangelicką zamiast biblioteki - opisuje regionalistka.




Inwestycję zainicjował ówczesny inspektor uzdrowiska Benno Wagner, a przeprowadził jego właściciel, od niedawna władający książę Jan Henryk XV Hochberg von Pless w latach 1907-1912. Iwona Czech planuje wydanie publikacji poświęconej szczawieńskiej historii Szczawnika, która będzie opatrzona wspomnianymi powyżej archiwalnymi fotografiami. Dziś Szczawnik jest przykryty na dystansie ponad pół kilometra i wypływa przy zbiegu ulic Sienkiewicza i Słowackiego. Przykryty jest także w Wałbrzychu, przepływając pod skrzyżowaniem ul. Wieniawskiego, de Gaulle'a, Gagarina i Alei Podwale.

Szczawnik, nazywany wcześniej także Soliczanką, to lewostronny dopływ Pełcznicy o długości 13,87 km i powierzchni zlewni 26,80 km². Wypływa z północnych stoków Chełmca na wysokości około 570 m n.p.m., potem płynie przez Biały Kamień, Szczawno-Zdrój, pogranicze Piaskowej Góry i Podzamcza, a następnie wąwozem przez Park Książański do Pełcznicy, gdzie wpada do rzeki o tej samej nazwie.