| Źródło: UM Wałbrzych
Wałbrzych: strefy wolne od jednorazowego plastiku. Uchwała przeszła
Będą zakazy
Stosunkiem 20 głosów do zera przy trzech głosach wstrzymujących się radni przegłosowali uchwałę, która na terenie wszystkich nieruchomości stanowiących własność gminy Wałbrzych (to obiekty i tereny będące w posiadaniu gminnych jednostek organizacyjnych, w tym gminnych osób prawnych) tworzy strefy wolne od jednorazowego plastiku. W strefach tych obowiązywać będzie od 21 marca (całość) i 1 września 2020 (wyłączony paragraf 4, treść uchwały poniżej) zakaz posiadania, używania, udostępniania oraz sprzedaży produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych i oksydegradowalnych tworzyw sztucznych (pojemników na żywność i napoje, widelców, noży, łyżeczek, pałeczek, talerzy, słomek, mieszadełek itp.). Rodzącym wiele pytań elementem uchwały jest wprowadzenie na terenie całego Wałbrzycha zakazu sprzedaży oraz udostępniania klientom toreb na zakupy z tworzywa sztucznego.
Uchwała ta ma na celu uświadomienie mieszkańcom Wałbrzycha konieczności natychmiastowego podjęcia działań prowadzących do zmniejszenia konsumpcji plastiku jednorazowego. W ocenie władz Wałbrzycha, w związku z wytwarzaniem na terenie miasta coraz większych ilości odpadów pochodzących z wyrobów plastikowych o charakterze jednorazowym, takich jak przede wszystkim butelki PET, woreczki i torby jednorazowe z tworzyw sztucznych, kubki plastikowe i inne jednorazowe opakowania wykonane z tworzyw sztucznych i oksydegradowalnych tworzyw sztucznych, istnieje realne zagrożenie dla życia i zdrowia mieszkańców Wałbrzycha - czytamy w uzasadnieniu uchwały.
Uchwała była głosowana na czwartkowej sesji jako punkt pierwszy i została obszernie uzasadniona przez prezydenta Romana Szełemeja i prezesa Miejskiego Zakładu Usług Komunalnych Bogdana Stanka, który przedstawił dane liczbowe. Prezentujemy je poniżej.
Jak dodał Bogdan Stanek, coraz większe problemy miasto ma z makulaturą, która do jesieni była kupowana za 40 zł (tona), a obecnie trzeba zapłacić 150 zł za odbiór tony. Rośnie też problem szkła, dotąd sprzedawano je w cenie 40 zł za tonę, obecnie jest 20, ale wygląda na to, że wkrótce nawet za darmo nikt nie będzie chciał go odbierać, a na kolejne przetargi brak chętnych.
Ale są pytania
Trzech radnych zabrało głos w sprawie uchwały - Ryszard Nowak wypowiedział się z aprobatą, Piotr Kwiatkowski zwrócił uwagę na to, że samymi nakazami nie rozwiąże się sprawy, a Jerzy Langer pytał, jak nową uchwałę będzie się realizować w sklepach wielkopowierzchniowych, gdzie trzeba włożyć towar bez opakowania do foliowej torby i nakleić na niego kod kreskowy, żeby kasjer mógł go odczytać. Jak mówił radny, papierowe torby mogą nie być alternatywą, bo kasjer będzie musiał sprawdzić, czy klient pod ziemniaki nie włożył na przykład pomarańczy.
- Będzie to bardzo trudno wymusić bez odgórnych rozwiązań, a do tego dojdzie do sytuacji, że w marketach, z których korzystają mieszkańcy Podzamcza czy Piaskowej Góry będzie odmienna sytuacja, bo niektóre leżą na terenie Szczawna-Zdroju - mówił Jerzy Langer.
W trakcie sesji prawnik miasta Jolanta Szewczyk zmieniła brzmienie paragrafu czwartego: Wprowadza się na terenie Miasta Wałbrzycha zakaz sprzedaży oraz udostępniania Klientom jednorazowych toreb na zakupy z tworzywa sztucznego. Wkrótce ruszy akcja rozdawania klientom hipermarketów toreb bawełnianych wyprodukowanych w spółdzielni socjalnej "Siódme Niebo".
1. W miejscach oznaczonych znakiem „STREFA WOLNA OD JEDNORAZOWEGO PLASTIKU”, wprowadza się zakaz:
1) posiadania, używania, udostępniania oraz sprzedaży następujących produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych i oksydegradowalnych tworzyw sztucznych:
a) pojemników na żywność, z pokrywką lub bez,
b) pojemników na napoje, z pokrywką, z wieczkiem lub bez,
c) sztućców, w tym: widelców, noży, łyżeczek, pałeczek,
d) talerzy,
e) słomek, z wyjątkiem słomek objętych zakresem stosowania dyrektywy 90/385/EWG lub dyrektywy 93/42/EWG,
f) mieszadełek do napojów,
g) patyczków mocowanych do balonów lub służących jako podparcie do balonów przeznaczonych do użytku nieprofesjonalnego,
h) toreb na zakupy z tworzywa sztucznego,
i) palenisk jednorazowych;
2) posiadania, udostępniania oraz sprzedaży pożywienia i napojów umieszczonych w produktach jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych i oksydegradowalnych tworzyw sztucznych, chyba że przełożenie pożywienia lub przelanie napoju do opakowań wielorazowych jest niemożliwe z przyczyn technicznych,
3) wydawania konsumentom żywności i napojów - niepakowanych fabrycznie na wynos - z użyciem produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych i oksydegradowalnych tworzyw sztucznych,
4) pakowania produktów z użyciem produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych i oksydegradowalnych tworzyw sztucznych takich jak woreczki i torby na zakupy z tworzyw sztucznych i oksydegradowalnych tworzyw sztucznych,
5) zbywania i rozpowszechniania produktów promocyjnych lub reklamowych stanowiących produkt jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych i oksydegradowalnych tworzyw sztucznych, chyba że nie istnieje bezpieczny dla środowiska zamiennik surowca, z którego jest wykonany taki produkt.
2. Zakaz, o którym mowa w ust. 1 pkt 2 dotyczy również sprzedaży z automatów vendingowych.
3. Zakazów, o których mowa w ust. 1 i 2 nie stosuje się do produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych i oksydegradowalnych tworzyw sztucznych:
1) wykorzystywanych w medycynie, kosmetologii i o przeznaczeniu specjalnym w rozumieniu przepisów prawa powszechnie obowiązującego,
2) związanych z bezpieczeństwem żywności, o ile ich wytworzenie z materiałów innych niż określone w § 2 ust. 1 pkt 2 lub pkt 3 jest sprzeczne z prawem lub niemożliwe z przyczyn technologicznych,
3) nabytych do dnia wejścia w życie niniejszej uchwały,
4) które zostaną nabyte na podstawie umowy, zawartej przed dniem wejścia w życie niniejszej uchwały.
4. Zakazy, o których mowa w ust. 1 - 3, nie dotyczą działalności gospodarczej prowadzonej przez podmioty będące adresatami tych zakazów.
§ 4.
Wprowadza się na terenie Miasta Wałbrzycha zakaz sprzedaży oraz udostępniania Klientom toreb na zakupy z tworzywa sztucznego.
§ 5.
Naruszenie zakazów określonych w § 3 i § 4 podlega karze grzywny w trybie i na zasadach określonych w prawie o wykroczeniach.
§ 6.
Wykonanie uchwały powierza się Prezydentowi Miasta Wałbrzycha.
§ 7.
Uchwała wchodzi w życie po upływie 3 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Województwa Dolnośląskiego, z mocą obowiązującą od dnia 21 marca 2020 r., z wyjątkiem § 4, który wchodzi w życie z dniem 1.09.2020 r.
Dane dotyczące zużycia plastiku w Wałbrzychu
Jak wynika z ustaleń MZUK sp. z o.o., zadaniem której to spółki na terenie Gminy Wałbrzych jest prowadzenie instalacji przetwarzania odpadów, na każde przyjęte 1000 ton odpadów przypada 310 ton plastiku. W listopadzie i grudniu 2019 roku przyjęto 3 648,720 ton odpadów, w tym 1 131,103 ton plastiku. Pozostałe odpady to metale, popiół, odpady gabarytowe, szklane, papier, odpady kuchenne, odpady z drewna, odpady wielomateriałowe.
Istotnym problemem, który powstał w związku z powstawaniem tak ogromnych ilości odpadów z plastiku, jest brak możliwości zagospodarowania tego odpadu. Okazuje się bowiem, że podmioty, które do tej pory odbierały odpady plastikowe, odmawiają ich przyjęcia. Dotyczy to przede wszystkim frakcji odpadów powstałych z ogólnie określonych toreb plastikowych, folii i innych opakowań tego typu.
W trakcie segregacji odpadów powstaje tzw. frakcja nadsitowa odpadów, o kodzie 19.12.12, na którą składają się w Wałbrzychu głównie odpady w postaci jednorazowych toreb zakupowych z folii oraz inne opakowania z tworzywa sztucznego. Ponieważ frakcja ta jest frakcją kaloryczną o wartości opałowej powyżej 6 MJ/kg, zatem w świetle obowiązujących przepisów prawa istnieje zakaz składowania tej frakcji. Przekazanie tego odpadu do termicznej utylizacji napotyka na barierę ograniczeń wynikającą z nadmiaru ilości tej frakcji nie tylko na lokalnym, wałbrzyskim, ale także na krajowym rynku odpadowym. Szacuje się, że obecnie nadmiar tej frakcji odpadowej w kraju wynosi od 3,0 do 4,0 mln. ton. Wzrastająca w zastraszającym tempie ilość odpadów określanych ogólnie jako plastikowe, w tym rosnące zużycie wszelkiego rodzaju toreb plastikowych i innego typu plastikowych opakowań jednorazowych o wysokiej kaloryczności, powoduje ogromne trudności i zarazem ogromne koszty ich zagospodarowania.
Jak ustalono, w Wałbrzychu w przeciągu pięciu lat ilość wytworzonych i odebranych odpadów segregowanych wzrosła o 225%. W 2014 roku odebrano bowiem 2657,10 MG odpadów, w 2015 roku 4258,20 MG, w 2016 roku 5685,84 MG, w 2017 7686,01 MG, w 2018 roku 8449,55 MG a w 2019 roku 8628,16 MG odpadów segregowanych. Ustalono przy tym, że przeciętny mieszkaniec Miasta Wałbrzycha wytwarza rocznie 472 kg odpadów. Ilości te, jak wskazano, cały czas wzrastają. Objętościowo, ilość odpadów odebranych na terenie miasta Wałbrzycha w 2019 roku wyniosła 150 000 m3.
Jak wynika z danych MZUK sp. z o.o., cena odbioru nadsita, którą Spółka ta uiszczała w pierwszej połowie 2019 roku, wynosiła 250 zł za odbiór 1 tony. Z kolei począwszy od lipca 2019 roku do chwili obecnej cena przyjęcia (odbioru) przez podmiot zewnętrzny tego odpadu wzrosła do 750,00 zł za 1 tonę. Mimo iż koszt ten ponosi spółka gminna, faktycznie jest on ponoszony przez samą gminę, która zleca spółce realizację zadania. Przekłada się to również bezpośrednio na mieszkańców miasta, którzy, zgodnie z obowiązującymi przepisami, powinni pokryć koszty odbioru i zagospodarowania odpadów.
Z kolei według wskazań Krajowego Planu Gospodarki Odpadami ze 100% odpadów 60% odpadów powinno zostać przeznaczone do recyklingu, 30% do spalenia, a 10% odpadów może być składowanych na składowisku odpadów. Co istotne, wskazane 10% to odpady, które nie posiadają wartości energetycznej, czyli ich wartość opałowa jest mniejsza niż 6 MJ/kg. Jak wynika z orzecznictwa sądów administracyjnych, przepisy porządkowe wydane na podstawie art. 40 ust. 3 ustawy o samorządzie gminnym powinny dotyczyć wyłącznie zachowań bezpośrednio zagrażających dobrom prawnym wymienionym w tym artykule.
Uzasadnienie uchwały:
W ocenie Rady Miejskiej Wałbrzycha tak radykalny wzrost konsumpcji na terenie Gminy odpadów o charakterze plastikowym powoduje, że drastycznie wzrasta zagrożenie dla zdrowia i życia mieszkańców Gminy, spowodowane zwiększonym uwalnianiem do powierza i zarazem wchłanianiem przez mieszkańców Gminy, mikrocząsteczek plastiku. Mimo iż de facto odpad plastikowy nie może być i nie jest gromadzony na terenie Gminy, co oznacza że nie zalega po dokonaniu jego odbioru, nie zmienia to faktu, że od momentu wprowadzenia go do obrotu na terenie Gminy aż do czasu jego zagospodarowania zgodnie z przepisami prawa, pozostaje na jej terenie i jest wchłaniany przez mieszkańców Gminy w wielu postaciach. Plastik wchłaniany jest bowiem przez organizm człowieka zarówno drogą oddechową, przez skórę, jak i bezpośrednio przez jego spożycie. Wszystko to dzieje się nieświadomie i niezależnie od woli człowieka.
Uświadomienie sobie w związku z dokonanymi analizami poprzedzającymi podjęcie uchwał, na mocy których zwiększone zostały opłaty za odbiór odpadów, tak radykalnego wzrostu ilości wytwarzania odpadów, a przede wszystkim odpadów plastikowych, spowodowało równocześnie powstanie konieczności podjęcia radykalnych działań pozwalających na realne ograniczenie na obszarze Gminy Wałbrzych, konsumpcji opakowań jednorazowych wykonanych z tworzyw sztucznych.
Zakazy wprowadzone na terenie Gminy Wałbrzych uregulują te stany faktyczne,
które nie doczekały się regulacji ustawowej. Wprowadzenie w ramach przepisów porządkowych zakazu stosowania poszczególnych rodzajów wyrobów z tworzyw sztucznych o charakterze jednorazowym pozwoli na realne zmniejszenie ilości tych odpadów, a co za tym idzie, na zmniejszenie ich przenikania do środowiska nie tylko w całym regionie, ale przede wszystkim w Wałbrzychu. Każda jedna reklamówka mniej będzie powodowała z kolei zmniejszenie ilości wdychanych przez mieszkańców Miasta cząsteczek plastiku, jak również zmniejszenie ilości cząsteczek plastiku przenikających do organizmów mieszkańców w inny sposób, wynikający z badań naukowych.
Niezbędność wprowadzenia przedmiotowych regulacji wiąże się z koniecznością wpojenia swoistej profilaktyki prozdrowotnej i proekologicznej. Dodatkowo niezbędność wprowadzenia tych regulacji wynika także z konieczności jak najszybszego podjęcia działań, niejako od podstaw, począwszy od każdego człowieka, zmierzających do zmniejszenia ilości wchłaniania przez mieszkańców Wałbrzycha cząsteczek plastiku. Wobec powyższego, w ocenie Rady Miejskiej Wałbrzycha, podjęcie przedmiotowej uchwały jest niezbędne i w pełni uzasadnione.
Czytaj też:
PIASKOWA GÓRA: PRZYCHODNIA Z CERTYFIKATEM "STOP PLASTIK" (FOTO)
PIERWSZY CERTYFIKAT "STOP PLASTIK" WRĘCZONY - JAK GO UZYSKAĆ?
SZCZAWNO-ZDRÓJ TEŻ MÓWI: STOP PLASTIK!
WAŁBRZYCH STOP PLASTIK ROZSZERZONY: GASTRONOMIA, SKLEPY, SZKOŁY
Wałbrzych: prezydent – radykalny koniec z plastikiem! (FOTO)
20. Toyota Półmaraton Wałbrzych: Nowości EKOedycji
PREZYDENT WAŁBRZYCHA KONTRA ZAKŁAD PRZETWÓRSTWA PLASTIKU (PISMA)
PODGÓRZE: PREZYDENT ZAMKNĄŁ PRZETWÓRNIE PLASTIKU NIM JA OTWARTO? [FOTO]
Magdalena Sakowska
Foto archiwalne: Magdalena Sakowska, screeny z transmisji UM Wałbrzych
Napisz komentarz
Komentujesz jako: Gość Facebook Zaloguj