| Źródło: Podane w treści
Wałbrzych: Fundusz Sprawiedliwej Transformacji również dla nas
Miliony z Unii Europejskiej dla Dolnego Śląska
Jak informuje Urząd Marszałkowski, wstępna propozycja finansowa dla Dolnego Śląska, który w nadchodzącej perspektywie 2021 - 2027 sklasyfikowany został jako region w okresie przejściowym – jako najlepiej rozwinięty w kraju obok Wielkopolski - wynosi 1,426 miliarda euro (w sumie Regionalny Program Operacyjny oraz Fundusz Sprawiedliwej Transformacji). Jest to propozycja wyjściowa, która podlega dalszym negocjacjom, gdyż do rozdysponowania w skali kraju pomiędzy województwa pozostało nadal ponad 7 miliardów euro. W ramach Regionalnego Programu Operacyjnego propozycja wynosi 870 mln euro, w tym 652 mln euro z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i 218 mln euro z Europejskiego Funduszu Społecznego+.
Dodatkowo, w ramach środków z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji nasze województwo uzyskało 556 mln euro. Pieniądze te zostaną skierowane do powiatów wałbrzyskiego, świdnickiego, dzierżoniowskiego, ząbkowickiego oraz kłodzkiego, jednak rekomendacje zarządu województwa oraz administracji rządowej wskazują również na konieczność objęcia mechanizmem finansowym powiatu zgorzeleckiego.
Na co w Wałbrzychu?
Zgodnie z informacją prezentowaną przez UM w Wałbrzychu, FST przeznaczony jest na realizację wielu przedsięwzięć inwestycyjnych związanych z łagodzeniem społecznych, gospodarczych i środowiskowych skutków transformacji w kierunku gospodarki neutralnej dla klimatu. Proces transformacji w Subregionie Wałbrzyskim, zapoczątkowany ponad 20 lat temu po zamknięciu kopalń dawnego Dolnośląskiego Zagłębia Węglowego, do tej pory nie został ukończony. Wciąż odczuwamy skutki zapaści społeczno-gospodarczej będącej następstwem likwidacji kopalń. - Fundusz Sprawiedliwej Transformacji jest przeznaczony do bardzo ściśle określonych działań, które się nie pokrywają z funduszem RPO, który obejmuje cały Dolny Śląsk. FTS jest wyrazem kilkuletnich starań środowiska samorządowego na Dolnym Śląsku począwszy od 2018 roku - wyjaśnił podczas spotkania w Starej Kopalni Roman Szełemej, prezydent Wałbrzycha i zaznaczył, że przełomowe dla wyniku lokalnych starań dostępu do funduszy FTS były zmiany w kadrowe w Komisji Europejskiej, a także podkreślił rolę wieloletniego wsparcia dla starań regionu wałbrzyskiego Jerzego Buzka.
- W tej chwili jest tworzony program regionalny sprawiedliwej transformacji, bierzemy w tym udział tworząc własny samorządowy plan po to by objął wszystkie gminy subregionu w sposób taki jak mówią założenia "Zielonego ładu" z adresowaniem przede wszystkim problemów ekologicznych, społecznych i również rozwoju małej i średniej przedsiębiorczości na terenach, które ucierpiały przed dwudziestu laty z powodu zamknięcia, czy likwidacji całego okręgu węglowego - wyjaśnia wałbrzyski włodarz.
Wsparcie Funduszu Sprawiedliwej Transformacji dla Subregionu Wałbrzyskiego nie ograniczy się tylko do dekarbonizacji sektorów energochłonnych gospodarki oraz likwidacji niskiej emisji w budynkach jednorodzinnych, komunalnych, wspólnotach mieszkaniowych, wdrażania zeroemisyjnego transportu publicznego czy wprowadzania rozwiązań w kierunku samowystarczalności energetycznej gmin.
- Pierwsze kwoty dotyczące FST są dla nas niewystarczające, przygotowaliśmy pakiet projektów na kwotę mniej więcej dwukrotnie wyższą - dodał Szełemej. Fundusz będzie wspierał małe i średnie przedsiębiorstwa w rozwijaniu ich konkurencyjności, rozwój innowacyjnej gospodarki opartej m.in. na inteligentnych specjalizacjach, budowę kompetencji do wykonywania zawodów przyszłości, inwestycje w cyfryzację, łączność cyfrową, mobilność, odtwarzanie terenów cennych przyrodniczo, przywracanie bioróżnorodności.
Impuls dla lokalnej gospodarki
Ireneusz Zyska, wiceminister w Ministerstwie Klimatu oraz poseł okręgu wałbrzyskiego podczas spotkania w swoim biurze poselskim podkreślał rolę Rady Ministrów w pozyskaniu dla Polski funduszy unijnych w nowej perspektywie finansowej, a także dla Subregionu Wałbrzyskiego z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji. - W rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego określono warunki, jakim muszą odpowiadać projekty realizowane z FST. To przede wszystkim kwestia utworzenia stałych, dobrze płatnych miejsc pracy, to również tzw. wskaźniki mnożnikowe wynikające z zainwestowanego jednego euro, które w kolejnych latach powinno procentować oraz cele klimatyczne, czyli redukcja emisji dwutlenku węgla i dążenie do neutralności klimatycznej - wylicza podsekretarz stanu zaznaczając, że środki te adresowane są nie tylko do samorządów, ale też do szeroko rozumianego biznesu oraz jego otoczenia.
Jest szansa, że pierwsze środki na wybrane projekty trafią do naszego regionu jeszcze w 2021 roku. - Chciałbym, by można było na pierwsze wnioski, wybrane projekty odpowiedzieć dofinansowaniem jeszcze w bieżącym roku. Na pewno będzie to rok przyszły, ale walczymy wspólnie, by jak najszybciej te pieniądze mogły do regionów górniczych, w tym oczywiście do naszego regionu trafić.
Kalendarium działań związanych z objęciem przez FST zakresem wsparcia Subregionu Wałbrzyskiego
16 maja 2018 – X Europejski Kongres Gospodarczy - po wystąpieniu Europosła Jerzego Buzka Prezydent Szełemej upomina się aby tworząc horyzontalny europejski program dla regionów pogórniczych nie zapominać o Dolnośląskim Zagłębiu Węglowym i Wałbrzychu.
• pismo do Ministra Inwestycji i Rozwoju Jerzego Kwiecińskiego oraz Marszałka Województwa Dolnośląskiego z postulatem przyłączenia Subregionu Wałbrzyskiego do regionów górniczych objętych Platformą Obszarów Węglowych w Transformacji (CRiT).
• Wniosek do KE i DG Regio o włączenie Subregionu Wałbrzyskiego do CRiT.
Wrzesień 2018 – zaproszenie przez KE Prezydenta R. Szełemeja na posiedzenie Platformy Regionów Górniczych w Transformacji. DG Energy i DG Regio zwraca się z postulatem, aby Urząd Marszałkowski wystąpił z wnioskiem do Ministerstwa Energii w sprawie przyłączenia Subregionu Wałbrzyskiego do CRiT.
listopad 2018 – wyjazd Prezydenta R. Szełemeja do Brukseli na posiedzenie Platformy CRiT. Pierwsza prezentacja przed KE Subregionu Wałbrzyskiego i projektów służących transformacji.
Grudzień 2018 – Zarząd Województwa na wniosek Prezydenta Wałbrzycha podejmuje uchwałę o zgłoszeniu województwa dolnośląskiego z regionem Wałbrzycha do CRiT.
Luty 2019 – po wystąpieniu Prezydenta Wałbrzycha w UMWD oraz Ministerstwie Energii, zostaje wysłany wniosek krajowy o przyłączenie Dolnego Śląska do CRiT. Skierowanie wniosku do Marszałka Województwa w celu powołania wzorem Górnego Śląska, roboczej grupy ds. transformacji pogórniczej.
Maj 2019 - prezentacja projektów w Ministerstwie Energii i w UMWD na spotkaniu z ekspertami JASPERS
Lipiec 2019 – podczas kolejnego spotkania Platformy CRiT w Brukseli Prezydent Wałbrzycha wraz z przedstawicielami UMWD prezentuje przed połączonymi DG Regio, DG Employment, DG Energy wybrane najlepsze projekty po weryfikacji JASPERS. Marszałek składa deklarację powołania regionalnej grupy roboczej ds. CRiT.
Sierpień 2019 – Prezydent Wałbrzycha składa wniosek do UMWD o rozpoczęcie prac nad Programem (planem) Transformacji Pogórniczej Dolnego Śląska.
Wrzesień 2019 – spotkanie w Ministerstwie Energii w celu konsultacji i zaopiniowania projektów Subregionu Wałbrzyskiego zgłoszonych do CRiT. Delegacja samorządowców pod przewodnictwem Prezydenta Wałbrzycha.
Przełom września i października 2019 – na wniosek KE Urząd Miasta Wałbrzycha zbiera i przesyła materiały związane z transformacją regionu po zamknięciu kopalń węgla kamiennego. Materiały zostały wykorzystane w raporcie dla Dyrekcji Generalnej KE w celu włączenia Subregionu Wałbrzyskiego do regionów które zostaną wsparte FST.
Październik 2019 - konferencja dedykowana FST w ramach Tygodnia Regionów w Brukseli – prezentacja projektu uzdatniania wód pokopalnianych. Subregion Wałbrzyski przedstawia swoją historię pogórniczą i drogę do członkostwa w CRiT .
Styczeń 2020 – inauguracja I posiedzenia wojewódzkiej grupy ds. projektów zw. z CRiT, po roku zabiegów Prezydenta Wałbrzycha i samorządowców subregionu wałbrzyskiego w celu jej powołania.
Styczeń 2020 – wystąpienie Prezydenta Wałbrzycha i Marszałka Województwa podczas konferencji w Katowicach inaugurującej FST, adresowane do Komisarz Elisy Ferreira w sprawie objęcia całego południa DŚ zasięgiem grantów w ramach FST.
Subregion Wałbrzyski zostaje objęty wsparciem FST (załącznik D: Wytyczne inwestycyjne dla Polski dot. FST 2021-2027, coroczny raport KE dla państw członkowskich – wystąpienie Marca Lemaitre Dyrektora Generalnego DG Regio.
Luty 2020 – wizyta Prezydenta Wałbrzycha w Brukseli na konferencji dedykowanej regionom EU, które podpisały deklarację w sprawie Sprawiedliwej Transformacji. Prezentacja wyzwań Subregionu Wałbrzyskiego i doświadczeń niezakończonej transformacji węglowej. Spotkanie z wice przewodniczącym KE Fransem Timmermansem oraz Elisą Ferreira. Udział wraz z Marszałkiem Województwa w rozmowach z Komisarz E. Fereira na temat wyzwań Subregionu Wałbrzyskiego i powtórzenie postulatu włączenia całego południa DŚ w zasięg wsparcia przyszłego FST.
Kwiecień 2020 – wniosek do Minister Jarosińskiej Jedynak w sprawie włączenia przedstawiciela Subregionu Wałbrzyskiego do prac ministerialnej gr. roboczej ds. FST.
Maj 2020 - przystąpienie do prac nad modyfikacją i aktualizacją projektów Aglomeracji Wałbrzyskiej (gmin pogórniczych) w ramach przyszłego FST.
27 lipca 2020 – spotkanie informacyjno konsultacyjne w Centrum Nauki i Sztuki Stara Kopalnia dla samorządów, OPP, IOB, przedsiębiorców, liderów opinii i mieszkańców. Rozpoczęcie procesu włączania społecznego przyszłych beneficjentów FST.
Październik 2020 - powołanie grupy redakcyjnej przygotowującej Społeczny Plan Sprawiedliwej Transformacji (SPST) pod przewodnictwem Radosława Gawlika. Robocza współpraca z zespołem UMWD celem wsparcia przy przygotowaniach do utworzenia Regionalnego Planu Sprawiedliwej Transformacji dla Dolnego Śląska.
- Wałbrzych: Co możemy mieć z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji?
- rewitalizacji Sobięcina - Wałbrzych: U nas zielona energia i ekologiczna żywność?
- budowy "fabryki wody" dla Wałbrzycha - projekt dotyczył uzdatniania wody pokopalnianej w takich jej ilościach by, gdyby dało się ją uzdatnić do celów pitnych, zaopatrzyłaby mieszkańców nie tylko Wałbrzycha, ale całej aglomeracji
Wałbrzych: Fabryka uzdatniająca wodę z kopalni. Kiedy i gdzie?
- powstanie farm fotowoltaicznych na hałdach pokopalnianych,
Wałbrzyski Klaster Energetyczny zadba o niższe ceny energii
oprac. Elżbieta Węgrzyn
fot. JK, UM Wałbrzych oraz Elżbieta Węgrzyn
Napisz komentarz
Komentujesz jako: Gość Facebook Zaloguj