Szczawno-Zdrój: 250 mln dla 50 uzdrowisk. Co za to będzie?

Żeby uzdrowiska wyładniały

Program ma na celu wsparcie samorządów posiadających status uzdrowiska lub obszaru ochrony uzdrowiskowej w zwiększeniu odporności na skutki zmian klimatu. Budżet programu wyniesie 250 mln zł. Nabór w programie będzie ciągły, potrwa do 2024 roku bądź do wyczerpania środków. Program zapowiedział Minister Klimatu i Środowiska Michał Kurtyka podczas poniedziałkowego (17 maja) spotkania z samorządowcami w Szczawnie-Zdroju.

- Wszystkim nam zależy na dobrym klimacie. Czyste powietrze, woda, zdrowa żywność, możliwość życia w symbiozie z otaczającą nas naturą to marzenia ponad jakimikolwiek podziałami. Szczególne oczekiwania mamy wobec miejscowości uzdrowiskowych, takich jak goszczące nas Szczawno-Zdrój. Tu szukamy nie tylko wypoczynku, ale i zdrowia. A to oznacza dla ponad 50 gmin uzdrowiskowych i miejscowości, które posiadają status obszaru ochrony uzdrowiskowej olbrzymie szanse, ale i wyzwania. Kapitał tych samorządów to wyjątkowy mikroklimat, o który wspólnie, aktywnie musimy zadbać. Ten cel przyświecał pracom nad nowym programem przygotowanym wspólnie przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska oraz Narodowy Fundusz Ochrony środowiska i Gospodarki Wodnej. To tu, w województwie dolnośląskim, mamy największy potencjał uzdrowisk. Mamy nadzieję, że skorzystają z tego programu na czele ze Szczawnem-Zdrój - mówił minister.



Będzie nowe życie?

Program oprócz "twardych" inwestycji w ekologię, na przykład w efektywność energetyczną budynków, ale także w obniżanie rachunków za energię, przewiduje promocję gmin jako terenów uzdrowiskowych przechodzących na zeroemisyjne źródła ciepła, a także modernizację i upiększanie przestrzeni miejskiej, czy równoważenie transportu.

- Wiele razy z burmistrzami i wójtami uzdrowisk, także z burmistrzem Fedorukiem, rozmawialiśmy o potrzebach uzdrowisk, których możliwości są ograniczone, jeśli chodzi o inwestycje, czy rozwój przemysłu. Udało nam się w tym programie wygospodarować 200 mln na poprawę efektywności energetycznej budynków i 50 mln na adaptację do zmian klimatycznych. Cieszymy się, że wstrzeliliśmy się tu w jubileusz Szczawna-Zdroju, inaugurując program właśnie tutaj. Jestem przekonany, że ogromna część tych funduszy trafi do uzdrowisk zlokalizowanych w regionie wałbrzyskim i na Dolnym Śląsku. Te finanse mogą dać im nowe życie - zapowiadał wiceminister klimatu i środowiska Ireneusz Zyska.



- Chcielibyśmy, żeby te pieniądze stanowiły dopełnienie środków dedykowanych dla wszystkich, żeby na poziomie samorządu do gmin uzdrowiskowych należała decyzja, w jaki sposób te środki spożytkować najlepiej, żeby nie było tak, że wszyscy robią to samo. Aplikować będzie można od trzeciego kwartału i do końca tego roku chcemy już mieć zawarte umowy - zapewniał prezes NFOŚiGW Maciej Chorowski.


W Szczawnie na wymianę ogrzewania

Jak mówi gospodarz spotkania, burmistrz Szczawna-Zdroju Marek Fedoruk, ma już kilka pomysłów, jak zagospodarować środki, a gmina od lat realizuje programy związane z jakością powietrza, takie jak wcześniejsza "Kawka" czy obecne "Czyste powietrze", "Sowa 2" czy wymiana źródeł ogrzewania prowadzona ze środków budżetowych. Szczawno podpisało też deklarację ograniczenia produkcji dwutlenku węgla w najbliższych latach (WAŁBRZYCH: ZREZYGNUJĄ Z WĘGLA DO 2030 ROKU, A NAWET WCZEŚNIEJ (FOTO)).

- Prowadzimy także działania w zakresie zieleni, modernizujemy sieć wodociągów i kanalizacji. Na 2300 źródeł ogrzewania w naszym mieście na wymianę czeka jeszcze około 300, czyli ponad 80% już jest ekologiczne - mówił burmistrz.



Przewodniczący rady miasta Adam Motyka uzyskał od ministra twierdzącą odpowiedź na swoje pytanie, czy dofinansowanie będzie można uzyskać na wymianę "kopciuchów", tak, aby dotacja do wymiany pieca mogła osiągać nawet 90%, co zainteresowałoby starszych mieszkańców utrzymujących gospodarstwo domowe z jednej emerytury, którzy nie skusili się na poprzednie propozycje.

- To ekstra budżet, który pozwala zachować gminie pewną swobodę i może do tego celu służyć, bo na przykład jeden stary piec zatruwa życie wszystkim mieszkańcom danej ulicy. Ale może być też działanie pośrednie, bo te środki odblokują możliwość uruchomienia innych wydatków. Można go potraktować jako bonus, "nakładkę" do zachęcenia tych ostatnich do wymiany pieców. A w Pszczynie, bardzo zanieczyszczonej gminie, uruchomiliśmy program dodatkowy do programu "Czyste powietrze" - odpowiadał przedstawiciel rządu.

Jak mówił przewodniczący rady miejskiej, Szczawno-Zdrój do 2028 roku ma zrezygnować z wszystkich kotłów na paliwo stałe. Na razie dziś, 17 maja, ruszyło przyjmowanie wniosków na wymianę "kopciuchów" na nowe kotły. Wniosek można pobrać ze strony urzędu miasta, lub  bezpośrednio w budynku urzędu na parterze, a złożyć pod adresem: Sienkiewicza 28 (Sala Gimnastyczna).

Więcej szczegółów

Program Priorytetowy „Klimatyczne Uzdrowiska” będzie składać się z dwóch części:

• część 1) Adaptacja do zmian klimatu
• część 2) Wspieranie efektywności energetycznej w budynkach użyteczności publicznej na terenie gmin uzdrowiskowych, koordynowanej przez Departament Efektywności Energetycznej oraz Departament Adaptacji do Zmian Klimatu NFOŚiGW.

Kluczowe cele programu to m.in.:

• upowszechnianie nowoczesnych, efektywnych i skutecznych rozwiązań w miastach uzdrowiskowych,
• poprawa jakości powietrza,
•  zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych na terenie uzdrowiska lub obszaru ochrony uzdrowiskowej,
• inwestycje w poprawę efektywności energetycznej oraz zwiększenie produkcji energii z odnawialnych źródeł,
• działania w zakresie adaptacji do zmian klimatu w miastach, w tym: „zielono-niebieska” infrastruktura, systemów zagospodarowania wód opadowych i kanalizacji deszczowej, zieleńców i parków,
• zaopatrzenie ludności w wodę do picia, w tym: budowa i modernizacja ujęć wód i stacji uzdatniania wody oraz sieci wodociągowych.