Dietetyk radzi: Jak cieszyć się latem przez cały rok?

Odnoszę wrażenie, że na przestrzeni ostatnich 10 lat zapomnieliśmy o tym, jak wspaniałe jest tworzenie domowej spiżarni. Na szczęście powraca moda zdrowie, ekologię, a nasza świadomość konsumencka czyni nas bardziej wybrednym w pozytywnym znaczeniu tego słowa. 

Zamknąć w słoiku można niemal wszystkie warzywa i owoce, zachowując przy tym walory smakowe i zdrowotne. Ważne jest zachowanie zasad co do obróbki wstępnej, jakości i czystości słoików do przechowywania. Istotny jest również sposób pasteryzacji czy przechowywania gotowego produktu. Jeśli nie zadbamy o właściwą higienę, wysoce prawdopodobne jest przedostanie się do produktu zanieczyszczeń, a w konsekwencji cała praca pójdzie na marne. 

Nowoczesne sposoby pasteryzacji

Ogromną zaletą przygotowania domowych zapasów jest pełna kontrola nad ich składem. Dobierając owoce czy warzywa nie wybierajmy tych przejrzałych czy bardzo obitych, ponieważ ma to wpływ na ich smak. Wybierając sposób pasteryzacji pamiętajmy, żeby nie przesadzić z czasem i temperaturą. Zbyt długie pasteryzowanie może spowodować utratę cennych składników odżywczych, a za krótkie niedostateczne zamknięcie i przedostanie się do słoika drobnoustrojów.
Osobiście stosuję pasteryzację w piekarniku, a nie w garnku z wodą. Taki sposób pozwala na większą kontrolę temperatury oraz możliwość przygotowania większej ilości przetworów w krótszym czasie. Często stosowana jest też metoda tyndalizacji czyli kilkukrotnego pasteryzowania co daje możliwość utrzymania trwałości produktu nawet przez kilka lat. 

Minusem tradycyjnego przygotowania przetworów owocowych jest duża zawartość cukru zalecana w przepisach co zapewnia trwałość, ale znacząco zwiększa kaloryczność np. dżemu czy kompotu. Gorąco polecam z zapoznaniem się z metodą janginizacji. Pokrótce metoda ta polega na całkowitej rezygnacji z dodania do przetworów cukru, a zastąpieniu cukru dodanego - SOLĄ. Dodając zaledwie odrobinę soli do garnka powodujemy że z duszonych owoców wytrąca się fruktoza, czyli cukier już zawarty w owocach. Sama stosuję tę metodę i z czystym sumieniem mogę powiedzieć, że takie musy owocowe smakują doskonale, a osoba niezaznajomiona z procesem produkcji nie ma szans na wyczucie soli. 

Co do smaków i przepisów, na tym polu można puścić wodzę fantazji. Jeśli oczywiście zachowamy pewne podstawowe zasady technologiczne. Na przykład do krojenia używaj noży nierdzewnych aby nie niszczyć witaminy C, wiśnie wydryluj, ponieważ w ich pestkach znajdują się szkodliwe substancje, a aronię przemroź, aby pozbyć się goryczy. 

Gorąco zachęcam do przygotowania domowych kompotów zamiast stosowania słodkich napojów, przygotowania dżemu z truskawek do pieczywa na śniadanie czy soku z malin jako wsparcia w walce z przeziębieniem. Na zachętę w kolejnej części przygotuję dla Państwa wyjątkowe przepisy na słoiki na różne okazje. 

Sylwia Kamińska
dietetyk kliniczny z centrum dietetycznego Naturhouse w Wałbrzychu