15.05.2021 07:11 | Źródło: Wiesz Co

Czy soja zawsze jest modyfikowana genetycznie? Co z soją BIO?

Często mamy do czynienia z mitem, który może skutecznie zniechęcić do spożywania produktów z soi. Większość soi, a zwłaszcza ta uprawiana w wielkoobszarowych monokulturach, jest modyfikowana genetycznie. Modyfikacje mają na celu ją uodpornić na silne herbicydy (np. z glifosatem). W skrócie na takim obszarze nie urośnie nic poza soją. Ale czy zawsze jest tak źle? Artykuł z ostatniego numeru tygodnika "WieszCo".

Chociaż przekłada się to na zyski dla rolnika, to masowo stosowane chemiczne środki ochrony roślin bardzo niekorzystnie wpływają na środowisko, jednocześnie wyjaławiając glebę. Spożywane produkty z pozostałościami tych środków mogą powodować zarówno alergie, jak i inne poważne choroby. Zapamiętajcie! Certyfikat ekologiczny wyklucza stosowanie modyfikacji genetycznych oraz chemicznych środków ochrony roślin!

Soja żółta i czarna

Owocami soi są strąki, zawierające nasiona, które w postaci suchej stanowią trwały i bardzo wartościowy środek spożywczy. Najbardziej znana jest soja żółta, istnieje jednak również soja czarna. Soja stanowi doskonałe źródło pełnowartościowego białka. Białka pełnowartościowe to takie zawierające wszystkie niezbędne aminokwasy w proporcjach zapewniających ich maksymalne wykorzystanie do syntezy białek ustrojowych i utrzymania równowagi azotowej. Na ogół białka pełnowartościowe to te pochodzenia zwierzęcego, większość białek roślinnych ma znacznie mniejszą wartość odżywczą, dlatego z reguły białka roślinne należą do tych niepełnowartościowych.

Doskonałe źródło błonnika

Są jednak wyjątki. Białko soi i niektórych produktów strączkowych (m.in. fasola, groch) wykazuje wysoką wartość odżywczą. Soja zawiera średnio 35 g białka w 100 g, zawierającego aminokwasy egzogenne, których organizm nie może syntetyzować samodzielnie, więc muszą być dostarczane w pożywieniu. Soja jest także doskonałym źródłem błonnika, regulującego pracę układu pokarmowego. W 100 g jest ok. 10 g tego składnika. Zawiera składniki mineralne i witaminy, szczególnie z grupy B.

Soja zawiera lecytynę o bardzo dobrej przyswajalności i aktywności biologicznej. Głównymi składnikami lecytyny są natomiast cholina i inozytol (zapewniają prawidłową pracę mózgu i wątroby), a ponad 50% masy lecytyny stanowią NNKT, tj. Niezbędne Nienasycone Kwasy Tłuszczowe, w tym podstawowy kwas linolowy z rodziny Omega 6, który musi być dostarczony z pokarmem.

Lepsza od ciecierzycy

Liczne badania wykazały, że spożycie soi może zmniejszyć ryzyko chorób układu sercowo-naczyniowego. Badaniom poddano soję czarną i żółtą. Ekstrakt z soi czarnej wykazał dłuższy (205 minut) czas opóźnienia utleniania frakcji lipoprotein LDL (tzw. „złego” cholesterolu) od żółtej (65 min). Soja czarna zawiera znaczącą ilość polifenoli mających działanie przeciwutleniające, zmniejszające ryzyko występowania chorób układu krwionośnego i nowotworów, neutralizujące aktywność wolnych rodników.

Nasiona soi mają tu szczególne znaczenie, gdyż odznaczają się dużym zróżnicowaniem jakościowym i ilościowym izoflawonów z grupy flawonoidów. Soja czarna zawiera ich od 37 mg/100 g do 140 mg/100 g. Dla porównania ciecierzyca zawiera ich od 1,15 mg/100 g do 3,6 mg/100 g. Uważa się, że związki te dzięki dużej aktywności przeciwutleniającej mogą chronić przed nowotworami organów płciowych.

Obniżają cholesterol

W soi, jak również w innych nasionach roślin strączkowych (fasola, bób, groch), znajdują się inhibitory enzymów trawiących białka, tzw. inhibitory trypsyny i chymotrypsyny. Są to związki utrudniające wykorzystanie białek. Ich niekorzystne działanie powoduje zaburzenia w trawieniu białek. Stanowią ok. 6% wszystkich białek. W związku z tym, że mają charakter białkowy, ulegają denaturacji pod wpływem temperatury, czyli niszczy je np. gotowanie, jak również wcześniejsze moczenie.

Soja zawiera również saponiny, substancje dobrze rozpuszczalne w wodzie, mające wysoką zdolność obniżania napięcia powierzchniowego cieczy, w związku z czym wytwarzają w roztworach wodnych obfitą i trwałą pianę. Uważane za substancje antyodżywcze, obecnie poddawane wielu badaniom, które ujawniają ich korzystne właściwości. Saponiny wyizolowane z nasion soi są jedną z lepiej zbadanych pod względem cytotoksyczności i działania przeciwnowotworowego grup saponin. Uważa się, że saponiny sojowe wykazują właściwości przeciwzapalne, przeciwwirusowe, wpływają na obniżenie poziomu cholesterolu związanego z LDL, pozostawiając poziom cholesterolu związanego z HDL bez zmian.

Idealne do past i kotletów

Nasiona soi doskonale sprawdzają się jako dodatek do dań jednogarnkowych, zup, potraw warzywnych, warzywno-mięsnych, czy sałatek. Rozdrobnione są idealne jako dodatek do potraw mącznych, past, kotletów. Na rynku dostępne są również produkty sojowe, takie jak: kotlety sojowe, olej z nasion soi, sosy sojowe, soja konserwowa, soja sfermentowana oraz bardzo popularne tofu. Soja jest również bazą do produkcji deserów, jogurtów, napojów i smarowideł. Ciekawy smak, cenne właściwości odżywcze oraz szerokie zastosowanie kulinarne sprawiają, że nasiona mogą stanowić cenny dodatek do diety, nie tylko wegetariańskiej, czy wegańskiej.

Sylwia Kaczmarek
Artykuł pochodzi z magazynu „Gotuj w stylu eko.pl”
Źródła dostępne są na www.gotujwstylueko.pl
Fot. ilustracyjne (www.shutterstock.com)/Gotuj w stylu eko

Czytaj też:
Jagoda kamczacka: superowoc przyszłości? Bez niego zdrowy nie będziesz... niezbędny składnik diety
Żywność ekologiczna – co to znaczy?Jeśli już podjadać, to zdrowo. A co można?
Dietetyk radzi: Nie doceniamy ich, a bez nich chorujemy
Dietetyk radzi: Nie doceniamy ich, a bez nich chorujemy cz. 2

Artykuł ukazał się na łamach tygodnika "WieszCo" - pełny numer tygodnika do pobrania w formacie PDF na stronie www.wieszco.pl.