Obwodnica Wałbrzycha: Odkryli dawne torowisko i nie tylko! [FOTO]
Były pociągi i tramwaje - zostały tory
Choć od ponad 50 lat po Wałbrzychu nie mkną już tramwaje, od lat po ul. Kolejowej nie jeżdżą pociągi, a nawet nie ma zlikwidowanych w 1973 roku trolejbusów, to słupy linii trolejbusowych nadal spotykamy w mieście, a podczas budowy obwodnicy, pracownicy demontujący nawierzchnię u zbiegu ulic Kolejowej i Wysockiego natknęli się na resztki starego, skorodowanego torowiska.
Dwa skorodowane tory - 4 szyny - wyłoniły się spod demontowanego asfaltu pasa ul. Wysockiego i przecinają ją biegnąc z ul. Sikorskiego do Kolejowej. Może to też być fragment torowiska kolei węglowej łączącej szyby kopalniane położone w dzielnicach - Sobięcin, Śródmieście i Stary Zdrój.
Co dalej z nimi?
- Dotychczas, podczas budowy obwodnicy stare torowiska są pierwszym tego typu znaleziskiem. Nad budową mamy nadzór archeologiczny i jeśli konserwator zabytków stwierdzi, że są to elementy, które powinny być w jakiś sposób chronione, to będą one przekazane może nawet do muzeum. Wcześniej znajdowane podczas budów m.in. stare słupy trakcyjne trafiały na przykład do Muzeum Kolejnictwa - wyjaśnia Andrzej Piękny, główny specjalista ds. inwestycji i remontów Zarządu Dróg, Komunikacji i Utrzymania Miasta.
Odsłonięte fragmenty szyn są stosunkowo krótkie, jednak w trakcie dalszych prac może być odsłonięty dalszy ich ciąg. - To część tego odcinka, jak wejdziemy w kolejne prace na ul. Wysockiego, to może ukażą się kolejne odcinki. Gdzie je przekazać określi nadzór archeologiczny z konserwatorem zabytków - dodaje Piękny.
Bocznica - dawna wałbrzyska Kolej Węglowa
Powstała w połowie XIX wieku liczyła ok. 4,5 km, dziś pozostały jej tylko małe fragmenty. Łączyła Stary Zdrój i jego kopalnie ze Śródmieściem i szybami w dzielnicy Sobięcin.
- Jak informuje portal Polska.org - Po przebudowie dróg miejskich na początku lat 70. zlikwidowano tor wzdłuż ul. Kolejowej (nazwa ulicy pozostała!) pozostawiając odcinek toru do dawnego przejazdu przy ul. Chrobrego, jako wyciągowy dla składów dojeżdżających do szybu "Chwalibóg". Obecnie dawną linią sporadycznie użytkują pociągi zdawcze z węglem do składu opału przy ul. Batorego (infrastruktura d. szybu "Chwalibóg") i od koksowni Victoria do skupu złomu na terenie d. szybów Siostrzanych).
Natrafiono też na relikty komunikacji tramwajowej
Tuż po odsłonięciu torów na ul. Kolejowej podczas rozbiórki ul. Chrobrego natrafiono z kolei na pozostałości dwóch wyciętych metalowych słupów trakcji tramwajowej i kilka drewnianych podkładów torowiska tramwajowego.
Komunikacja tramwajowa z Placu Grunwaldzkiego do Szczawienka przez Dworzec Miasto obowiązywała od 1898 roku do 1959 roku. Ostatnie tramwaje jadące przez to skrzyżowanie od Placu Grunwaldzkiego do Szczawna zakończyły służbę we wrześniu 1966 roku. Tymczasem pod asfaltem tkwiły nadal stare elementy infrastruktury tramwajowej, które odsłonięto dopiero podczas radykalnych prac remontowych.
Niegdyś przebiegała tędy linia tramwajowa nr 4, łącząca Rynek z dzielnicą Szczawienko. Została zlikwidowana w 1959 r., czy też raczej zastąpiona linią trolejbusową o tym samym numerze. Więcej o rozwoju i zakończeniu pracy wałbrzyskich tramwajów przypominamy w kalendarium.
Wałbrzyskie tramwaje od startu do wygaszenia
- 1 lipca 1896 - rozpoczęto roboty budowlane dzięki którym powstała linia Szczawienko - Sobięcin (torowisko biegło ul. Chrobrego, nie Kolejową).
- 12 września 1898 tramwaje ruszyły na trasie ze Szczawienka do Sobięcina.
- 26 marca 1899 uruchomiono odnogę do Podgórza.
W obrębie centrum miasta znajdowały się przystanki główne numer 4 - plac J. Tuwima i numer 5 (plac Grunwaldzki).
Najstarsze wagony miały 220 cm szerokości i 736 cm długości. Tramwaje malowano na kolor oliwkowozielony, zaś powyżej linii okien na biało.
- 14 września 1907 otwarto kolejną linię, od obecnego placu Grunwaldzkiego przez obecną ulicę Piotra Wysockiego, Biały Kamień do Szczawna.
Odtąd kursowały trzy linie – główna z Podgórza do Szczawienkai i dwie boczne z placu Grunwaldzkiego: do Szczawna i do Sobięcina. Wkrótce przeorganizowano je w dwie linie, pierwszą z Sobięcina do Szczawienka i drugą z Podgórza do Szczawna, tak że na placu Grunwaldzkim przecinały się dwie linie.
- W 1913 przebudowano linię przez centrum miasta do Sobięcina, przenosząc ją z ul. Limanowskiego na ul. Słowackiego, Rynek.
Do wybuchu I wojny światowej sieć osiągnęła łączną długość 19,2 km, zaś tabor składał się z 27 wagonów motorowych i 19 doczep.
- W 1920 rozpoczęto budowę nowej linii tramwajowej, łączącej śródmieście z Nowym Miastem. Jednocześnie zbudowano na jej przedłużeniu łącznik między Rynkiem (na linii do Sobięcina) a placem Tuwima (na linii do Podgórza), tak że odtąd istniały trzy punkty węzłowe: na pl. Grunwaldzkim, pl. Tuwima i w Rynku.
- W 1937 linię do Nowego Miasta przedłużono do Rusinowej.
W latach 30. przemalowano tabor na kolor kremowy. W czasie II wojny światowej zbudowano bocznicę tramwajową przy dolnym dworcu towarowym, aby umożliwić rozwożenie towarów na lorkach. Rozpoczęto też, w 1943, budowę sieci trolejbusowej.
Po wojnie i przejęciu w sierpniu 1945 przedsiębiorstwa przez polskie władze tramwaje nie były modernizowane. Następnie w mieście obowiązywał układ pięciu linii tramwajowych z początkiem w centrum miasta (pl. Grunwaldzki, Rynek), co wprowadzono 1 maja 1946 roku:
Linia 1 (pl. Grunwaldzki – Dworzec Główny): Data zamknięcia: 30 września 1951 r.
Linia 5 (Rynek – Rusinowa): Data zamknięcia: 30 kwietnia 1961 r.
Linia 3 (Rynek – Sobięcin) Od 01.07.1961 r. – linia 9. Data zamknięcia: 28 lutego 1963 r.
Linia 2 (pl. Grunwaldzki – Szczawno-Zdrój). Od 1 lipca 1961 r. – linia 8. 30 września 1966 z trasy Wałbrzych – Szczawno-Zdrój zjechał ostatni tramwaj.
Zastąpiły je trolejbusy i autobusy, a od 1973, po likwidacji linii trolejbusowych, wyłącznie autobusy miejskie. Współczesne autobusy marki Solaris jeżdżą po naszych ulicach od 2012 roku.Pamiętacie, co znaleziono podczas remontu ul. Limanowskiego? - Szkielety ludzkie znalezione na ul. Limanowskiego [FOTO]
Polecamy też:
Wałbrzych: Rocznica remontu Ratusza, list i tajemnicza butelka
periodyzacja Wikipedia; Polska.org
Napisz komentarz
Komentujesz jako: Gość Facebook Zaloguj