| Źródło: Biblioteka pod Atlantami
Atlanty Tydzień z Regionem 2020: Riese w zbiorach Jerzego Cery [FILM]
Pierwszy dzień "Tygodnia z Regionem"
Biblioteka pod Atlantami w ramach trzeciej edycji cyklu Tydzień z Regionem proponuje sympatykom regionaliów inspirujące prezentacje. Pierwsza z nich już dostępna jest w sieci na
- https://atlanty.pl/tydzien-z-regionem-3
i - https://www.facebook.com/BibliotekaPodAtlantami
a także bezpośrednio na profilu biblioteki na YT - https://www.youtube.com/channel/UCi8kfBlMEtWxJHTQaYsqvEA/videos
Zazwyczaj efektem budowania jest powstanie jakiejś budowli. W tym przypadku jest to „Riese”, znane także jako „Olbrzym”, czyli obiekt nieukończony mimo iż minęły dekady nadal jest tajemniczy. Jerzy Cera jest wieloletnim eksploratorem nie tylko terenowym, ale i poszukiwaczem materiałów oraz dokumentów zbliżających nas do poznania tajemnic „Olbrzyma”.
Co prezentuje film przedstawiający materiały eksploratora? To analiza okoliczności powstawania kompleksu począwszy od 1943 roku, kadry projektującej i tworzącej go, a także syntetyczne przedstawienie siedmiu podziemnych kompleksów oraz obiektów z nim powiązanych. Obszar prac i obejmował około 200 km kw., zatem zasięg projektu odznaczał się rozmachem.
Części nadziemne i podziemne
Badacz nie pominął też takich niuansów jak zaopatrzenie budowy kompleksu w wodę i powstawanie na jego potrzeby studni głębinowych, prezentuje też zdjęcia ogrzewania silosów w Osówce, a także poświęca swoje rozważania tematowi kanalizacji i elektryfikacji budowy (podwójne linie naziemne i podziemne oraz własne zasilanie).
Geneza, przebieg budowy i zagadki
Eksplorator przygląda się życiu w obozach pracy, strukturze narodowościowej przymusowych robotników, a także postępów w pracach utrudnianych przez epidemie tyfusu do przejęcia w kwietniu 1944 roku kierownictwa budowy przez Organizację Todt. Prezentację uzupełnia podsumowanie dotyczące liczby więźniów pracujących w kompleksie, a w szczytowym momencie, na przełomie 1944 i 1945 roku było ich tu nawet 22 tys.!
Prezentacja wskazuje obozy, w których mieszkali więźniowie - pracownicy niewolniczy i szpital, który należał do kompleksu. Dowiadujemy się też o specjalnym nadzorze nad kompleksem i tajemnicy z nim związanej.
Kto dbał o jej przestrzeganie i o cały kompleks? - Prezentacja zawiera wykaz kierownictwa, a także szczegółowe informacje o niewolniczej pracy więźniów.
Budowa trwała do ostatnich dni wojny. Tylko 5 tys. z pracujących tam ludzi wyswobodzono, większość maszyn i sprzętu z Olbrzyma zdążono wywieźć przed wkroczeniem tam Armii Czerwonej. - Do dnia dzisiejszego nie znaleziono w zasadzie żadnych planów budowlanych, kosztorysów, ani jasno sprecyzowanej koncepcji, które by jednoznacznie określały przeznaczenie tej olbrzymiej budowy - zastanawia się autor opracowania archiwaliów przypominając jak wiele dokumentacji wymaga taka budowa - na wszystkich etapach, w tym także jej ewakuacji. Budowa została nieukończona i do dziś skrywa tajemnice. Wedle planów, prace miały się zakończyć w sierpniu 1945 roku.
W literaturze niemieckiej do lat 90. o Riese nie było wcale mowy, a po przełomie i polskich publikacjach ogrom i znaczenie kompleksu nadal są deprecjonowane. Tymczasem budowa miała pochłonąć wedle szacunków 130 - 150 mln marek (koszty cząstkowe), czyli niespełna jedną czwartą tego, co pochłonął "Wilczy szaniec".
Jakie było ostateczne przeznaczenie obiektów uznanych za najkosztowniejszą i największa budowlę III Rzeszy? I jaki był los obiektów kompleksu po 1945 roku?
Co w kolejnych dniach Tygodnia z regionem? - Wałbrzych: Atlanty zapraszają na Tydzień z regionem 2020 [PROGRAM]
Impreza dofinansowana ze środków Funduszu Regionu Wałbrzyskiego.
Przykładowe, relacjonowane przez nas wydarzenia z poprzednich edycji
2019
Wałbrzych: Kareta Dam też może być wehikułem czasu (FOTO)
Wałbrzych Atlanty: Tydzień z regionem 2019 [PROGRAM]
TYDZIEŃ Z REGIONEM 2019: SZTOLNIA W GÓRACH SOWICH - LEGENDA (FOTO)
Wałbrzych: Wałbrzyskie Złoto - Tydzień z regionem w Atlantach!
Wałbrzych: Kazimierz Niemierka, legenda sportu w Atlantach (FOTO)
Justyna Nawrocka: Wałbrzych - klimaty, lokale, awangarda lat 90-tych
oprac. i fot. Elżbieta Węgrzyn
Biblioteka pod Atlantami
Napisz komentarz
Komentujesz jako: Gość Facebook Zaloguj